Það flaug engill yfir safnið

Amy Engilberts ánafnaði Listasafni Íslands fjármuni til listaverkakaupa. Nú stendur yfir sýning í safninu á þeim verkum sem keypt voru fyrir gjöfina.

Gjöfin frá Amy Engilberts er heiti sýningar í Listasafni Íslands sem stendur til 12. maí. Amalie Engilberts var dóttir Jóns Engilberts listmálara og Tove Engilberts, fædd árið 1934 í Danmörku og lést í desember árið 2007.

Amy eins og hún var kölluð, var vinsæl spákona hér á landi og fékkst við dulspeki í fjölda ára.

„Amy lést árið 2007 og stuttu síðar kom í ljós að hún hafði ánafnað Listasafni Íslands fjármuni til listaverkakaupa, auk nokkurra listaverka úr eigu sinni. Amy gerði þetta með svo sérstökum hætti að ég held að hér á landi séu engin fordæmi fyrir slíku. Fjármunina átti að setja í sjóð í hennar nafni og í 10 ár ætti að festa kaup á nýrri íslenskri myndlist að vali safnsins,“ segir Harpa Þórsdóttir, safnstjóri Listasafns Íslands.

„Þarna var Amy ekki að setja hömlur, hún hefði vel getað sett skilyrði um það hvaða verk safnið ætti að kaupa. Það gerði hún ekki og það sýnir hversu mikið örlæti og stórhugur bjó þarna að baki. Hún setti þó einhverjar kvaðir sem hægt var að ganga að og þar á meðal var sú að sett yrði upp sýning á verkunum að 10 árum liðnum. Innkaupanefndir safnsins hafa séð um kaupin og fyrsta listaverkið var keypt árið 2009 en það var verk eftir Eygló Harðardóttur sem var útnefnd myndlistarmaður ársins á dögunum. Tvö síðustu verkin voru síðan keypt í upphafi árs.“

Þrjár kynslóðir listamanna

Verkin sem keypt voru og eru nú á sýningunni eru öll eftir núlifandi listamenn. Þeir eru: Bjarki Bragason, Brynhildur Þorgeirsdóttir, Eygló Harðardóttir, Guðmundur Thoroddsen, Helgi Þórsson, Hildigunnur Birgisdóttir, Hulda Vilhjálmsdóttir, Jeannette Castioni, Jón Axel Björnsson, Magnús Helgason, Pétur Thomsen, Sigga Björg Sigurðardóttir og Þórdís Aðalsteinsdóttir.

„Þetta eru svona þrjár kynslóðir listamanna, þeir elstu eru fæddir kringum 1955 og yngsti listamaðurinn er fæddur 1983, ferill listamannanna er mislangur eins og gefur að skilja. Verkin eru mjög ólík en rauði þráðurinn er Amy Engilberts. Sýningin ber með sér hversu góða myndlistarmenn við eigum. Verkin eru mjög sterk, fjölbreytt og af miklum gæðum,“ segir Harpa.

Ólík nágrannaþjóðum

Spurð hvort það sé ekki sérlega gleðilegt fyrir safnið að hafa fengið þessa aukafjármuni til kaupa á listaverkum segir Harpa: „Það flaug engill yfir safnið. Ég fór einu sinni inn í safn í miðri Amsterdam og safnstjórinn sagði:

„Þetta var lítið einkasafn sem var í bílskúr í úthverfi borgarinnar. Svo kom maður sem átti peninga. Hann var engillinn sem f laug yfir þetta safn.“ Mér þótti þetta fallega sagt. Stundum fljúga englar yfir söfn og það gerðist hjá okkur hér í Listasafni Íslands. Ég segi stundum þegar ég lýsi starfi mínu sem safnstjóri að það er tvennt sem fyllir mann verulega góðri orku og gleður hjartað. Það er þegar englar fljúga yfir söfn og þegar myndast biðraðir inn á söfn. Þetta tvennt hef ég upplifað.“

Spurð hvort eitthvað sé um það að einstaklingar styrki safnið segir Harpa: „Einstaklingar og fjölskyldur hafa allt tíð styrkt Listasafn Íslands með ýmsum hætti, sérstaklega hvað varðar gjafir á listaverkum, af miklum rausnarskap. Við erum ríkisstofnun, rekin að hluta með fjármunum frá ríkinu og að hluta með þeim tekjum sem við öflum sjálf, til dæmis með aðgangseyri að sýningum og viðburðum okkar. Það er ekki endilega greið leið að styrktaraðilum, við erum ólík nágrannaþjóðum okkar sem eiga ýmsa sjóði sem beina sjónum að stofnunum eins og okkar.“