Góður árangur á Landspítala af lífsbjargandi meðferðum Sighvatur Arnmundsson skrifar 6. apríl 2019 09:30 Um er að ræða afar flókinn tækjabúnað og meðferð. Nordicphotos/Getty „Ísland er þarna alveg klárlega að bjóða upp á mjög flókna meðferð með mjög góðum árangri. Þetta er ástæðan fyrir því að við fáum þessa rannsókn birta í svona virtu tímariti,“ segir Tómas Guðbjartsson, prófessor og yfirlæknir á hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala, um nýja rannsókn á svokallaðri ECMO-meðferð. Um er að ræða meðferð þar sem sérstök hjarta- og lungnadæla er notuð þegar önnur hefðbundnari meðferð eins og öndunarvél og lyf duga ekki til. Niðurstöður fyrri hluta rannsóknarinnar sem snýr að 17 sjúklingum sem fengu meðferð vegna lífshættulegrar öndunarfærabilunar hafa verið birtar í grein í skandinavísku vísindariti. Tómas stýrði rannsókninni en fyrsti höfundur greinarinnar er Inga Lára Ingvarsdóttir, sérnámslæknir í svæfinga- og gjörgæslulækningum á Sahlgrenska sjúkrahúsinu í Gautaborg. „Það má eiginlega segja að þetta sé meðferð sem er notuð þegar allt annað hefur verið reynt og það þrotið. Þessir sjúklingar sem fara í ECMO-dælu hafa í raun verið taldir deyjandi og engin önnur úrræði í boði, ekki heldur að flytja þá erlendis. Þetta er í öllum tilvikum lífsbjargandi meðferð,“ segir Tómas. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru þær að af þessum sautján sjúklingum lifðu ellefu meðferðina af, eða um tveir þriðju hópsins. Í öllum tilfellum nema einu var um brátt andnauðarheilkenni að ræða, til dæmis eftir lungnabólgu, eftir bílslys eða við nær-drukknun. „Þarna eru meðal annars þrjár ungar konur sem fengu svæsna lungnabólgu upp úr svínainflúensu og þær lifðu allar af. Við erum afar ánægð með þann árangur. Meðalaldur allra sjúklinganna er 32 ár þannig að þetta er ungt fólk sem á lífið fyrir höndum,“ segir Tómas. Tómas segir þessa meðferð hafa byrjað óvenju snemma á Íslandi eða árið 1991. Tilfellin voru fá fyrstu árin en hefur farið fjölgandi á undanförnum árum. „Mörgum kollegum mínum erlendis finnst það í rauninni skrýtið að við séum að bjóða upp á þessa þjónustu hér því að meðferðin er svo flókin og við fámenn þjóð með tiltölulega lítinn spítala. Við hjartaskurðlæknarnir kynntumst ECMO-meðferð í sérnámi okkar á stórum spítölum erlendis en þetta snýst ekki bara um aðgerðina, heldur ekki síður þátt svæfingarlækna og alls hjúkrunarfólksins sem kemur að meðferðinni. Einn svona sjúklingur á gjörgæslu krefst vöktunar allan sólarhringinn kannski í margar vikur. Þetta er með dýrustu meðferðum sem veittar eru á Landspítalanum,“ segir Tómas. Meðferðin sé það flókin að hún sé yfirleitt bara veitt á stórum hjartaskurðdeildum á stærstu sjúkrahúsunum erlendis. „Við erum náttúrulega að minnsta kosti þrjá klukkutíma í burtu ef við ætluðum að flytja þessa sjúklinga úr landi. Það hefur verið gert nokkrum sinnum en þá höfum við hafið meðferðina hér vegna þess að þessir sjúklingar eru oft það bráðveikir að þeir geta ekki beðið eftir meðferð. Þeir hefðu allir dáið ef þessi meðferð hefði ekki verið í boði á Íslandi.“ Tómas segir að það ánægjulega við niðurstöðurnar sé auðvitað í fyrsta lagi hversu margir lifa meðferðina af. „Í öðru lagi þá hefur þeim sem lifa af vegnað ótrúlega vel. Flestir eiga gott líf fyrir höndum enda hafa lungun alveg ótrúlega viðgerðarhæfni.“ Fyrir utan hópinn sem hefur hlotið meðferð vegna lungnabilunar er um að ræða um það bil helmingi fjölmennari hóp sem hefur hlotið meðferð þar sem dælan er notuð til að hjálpa hjartanu, eins og við svæsna hjartabilun. Niðurstöður rannsóknar á þeim sjúklingum verða birtar síðar á árinu og segir Tómas þær niðurstöður einnig spennandi. Birtist í Fréttablaðinu Heilbrigðismál Landspítalinn Mest lesið Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Innlent Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Innlent Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Innlent Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Innlent Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg Innlent Sagður bjóða frið fyrir formlega eign á Krímskaga Erlent Drottningin lögð inn vegna veikinda Erlent Valdatafl í Vatíkaninu: Hver verður næsti páfi? Erlent „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Innlent Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Innlent Fleiri fréttir Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira „Ég er mannleg“ Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Lofar betra sumri en í fyrra Fagnar umræðu um þátttöku Ísraels og segir útspil ráðherra gagnlegt Oscar þori varla út úr húsi af ótta við að vera sendur úr landi Breytingar á gosvirkni, júró-þrýstingur og umdeildir málshættir Missti vélarafl suður af Snæfellsnesi Reiknar með að sækja útför Frans páfa Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg „Hér hefur verið unninn skaði sem þarf að stöðva“ Landris heldur áfram en dregið hefur úr hraðanum „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Ráðherra ræðir þátttöku Ísraels í Eurovision Vill að allir flokkar hafi hlutverk í borgarstjórn Mótmæltu brottvísun Oscars við dómsmálaráðuneytið Reyndu að fá Ingu á sitt band með fötu af „extra crispy“ kjúklingavængjum Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Stöðvaður á 116 kílómetra hraða Þrjátíu prestar krefjast dvalarleyfis fyrir Oscar Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Hvalreki í Njarðvík við Borgarfjörð eystri Forsætisráðherra vill sjá nýtt fangelsi á Stóra Hrauni sem fyrst „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Frans páfi, forsætisráðherra um fangelsismál og villtur páfagaukur Sjá meira
„Ísland er þarna alveg klárlega að bjóða upp á mjög flókna meðferð með mjög góðum árangri. Þetta er ástæðan fyrir því að við fáum þessa rannsókn birta í svona virtu tímariti,“ segir Tómas Guðbjartsson, prófessor og yfirlæknir á hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítala, um nýja rannsókn á svokallaðri ECMO-meðferð. Um er að ræða meðferð þar sem sérstök hjarta- og lungnadæla er notuð þegar önnur hefðbundnari meðferð eins og öndunarvél og lyf duga ekki til. Niðurstöður fyrri hluta rannsóknarinnar sem snýr að 17 sjúklingum sem fengu meðferð vegna lífshættulegrar öndunarfærabilunar hafa verið birtar í grein í skandinavísku vísindariti. Tómas stýrði rannsókninni en fyrsti höfundur greinarinnar er Inga Lára Ingvarsdóttir, sérnámslæknir í svæfinga- og gjörgæslulækningum á Sahlgrenska sjúkrahúsinu í Gautaborg. „Það má eiginlega segja að þetta sé meðferð sem er notuð þegar allt annað hefur verið reynt og það þrotið. Þessir sjúklingar sem fara í ECMO-dælu hafa í raun verið taldir deyjandi og engin önnur úrræði í boði, ekki heldur að flytja þá erlendis. Þetta er í öllum tilvikum lífsbjargandi meðferð,“ segir Tómas. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru þær að af þessum sautján sjúklingum lifðu ellefu meðferðina af, eða um tveir þriðju hópsins. Í öllum tilfellum nema einu var um brátt andnauðarheilkenni að ræða, til dæmis eftir lungnabólgu, eftir bílslys eða við nær-drukknun. „Þarna eru meðal annars þrjár ungar konur sem fengu svæsna lungnabólgu upp úr svínainflúensu og þær lifðu allar af. Við erum afar ánægð með þann árangur. Meðalaldur allra sjúklinganna er 32 ár þannig að þetta er ungt fólk sem á lífið fyrir höndum,“ segir Tómas. Tómas segir þessa meðferð hafa byrjað óvenju snemma á Íslandi eða árið 1991. Tilfellin voru fá fyrstu árin en hefur farið fjölgandi á undanförnum árum. „Mörgum kollegum mínum erlendis finnst það í rauninni skrýtið að við séum að bjóða upp á þessa þjónustu hér því að meðferðin er svo flókin og við fámenn þjóð með tiltölulega lítinn spítala. Við hjartaskurðlæknarnir kynntumst ECMO-meðferð í sérnámi okkar á stórum spítölum erlendis en þetta snýst ekki bara um aðgerðina, heldur ekki síður þátt svæfingarlækna og alls hjúkrunarfólksins sem kemur að meðferðinni. Einn svona sjúklingur á gjörgæslu krefst vöktunar allan sólarhringinn kannski í margar vikur. Þetta er með dýrustu meðferðum sem veittar eru á Landspítalanum,“ segir Tómas. Meðferðin sé það flókin að hún sé yfirleitt bara veitt á stórum hjartaskurðdeildum á stærstu sjúkrahúsunum erlendis. „Við erum náttúrulega að minnsta kosti þrjá klukkutíma í burtu ef við ætluðum að flytja þessa sjúklinga úr landi. Það hefur verið gert nokkrum sinnum en þá höfum við hafið meðferðina hér vegna þess að þessir sjúklingar eru oft það bráðveikir að þeir geta ekki beðið eftir meðferð. Þeir hefðu allir dáið ef þessi meðferð hefði ekki verið í boði á Íslandi.“ Tómas segir að það ánægjulega við niðurstöðurnar sé auðvitað í fyrsta lagi hversu margir lifa meðferðina af. „Í öðru lagi þá hefur þeim sem lifa af vegnað ótrúlega vel. Flestir eiga gott líf fyrir höndum enda hafa lungun alveg ótrúlega viðgerðarhæfni.“ Fyrir utan hópinn sem hefur hlotið meðferð vegna lungnabilunar er um að ræða um það bil helmingi fjölmennari hóp sem hefur hlotið meðferð þar sem dælan er notuð til að hjálpa hjartanu, eins og við svæsna hjartabilun. Niðurstöður rannsóknar á þeim sjúklingum verða birtar síðar á árinu og segir Tómas þær niðurstöður einnig spennandi.
Birtist í Fréttablaðinu Heilbrigðismál Landspítalinn Mest lesið Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Innlent Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Innlent Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Innlent Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Innlent Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg Innlent Sagður bjóða frið fyrir formlega eign á Krímskaga Erlent Drottningin lögð inn vegna veikinda Erlent Valdatafl í Vatíkaninu: Hver verður næsti páfi? Erlent „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Innlent Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Innlent Fleiri fréttir Beint flug milli Akureyrar og útlanda aldrei verið meira „Ég er mannleg“ Segir líklega langt í næsta gos við Sundhnúka Óþarfi að nota kauðslega þýdda málshætti í páskaeggin Lofar betra sumri en í fyrra Fagnar umræðu um þátttöku Ísraels og segir útspil ráðherra gagnlegt Oscar þori varla út úr húsi af ótta við að vera sendur úr landi Breytingar á gosvirkni, júró-þrýstingur og umdeildir málshættir Missti vélarafl suður af Snæfellsnesi Reiknar með að sækja útför Frans páfa Páskaeggjaframleiðandi fagnar gagnrýni á málshætti Vildi „tagga“ Frans páfa en niðurstaðan reyndist slysaleg „Hér hefur verið unninn skaði sem þarf að stöðva“ Landris heldur áfram en dregið hefur úr hraðanum „Skrítið og óeðlilegt“ að Ísrael fái að vera með í Eurovision Barn á óskoðuðum bíl á 151 kílómetra hraða Gallar í nýbyggingum: Eigendur nýrra íbúða eigi ríkari rétt Ráðherra ræðir þátttöku Ísraels í Eurovision Vill að allir flokkar hafi hlutverk í borgarstjórn Mótmæltu brottvísun Oscars við dómsmálaráðuneytið Reyndu að fá Ingu á sitt band með fötu af „extra crispy“ kjúklingavængjum Mjög gjarnan kölluð nasisti og fasisti Stöðvaður á 116 kílómetra hraða Þrjátíu prestar krefjast dvalarleyfis fyrir Oscar Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Hvalreki í Njarðvík við Borgarfjörð eystri Forsætisráðherra vill sjá nýtt fangelsi á Stóra Hrauni sem fyrst „Til hamingju hálfvitar“ Svikahrappur beið eftir flugferð framkvæmdastjórans Frans páfi, forsætisráðherra um fangelsismál og villtur páfagaukur Sjá meira
Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Innlent
Deilt um „Pope Francis“ forsetans: „Óboðlegt og óskiljanlegt“ eða hneykslunargirni heilagra? Innlent