Neytendasamtökin skera upp herör gegn smálánastarfsemi Vésteinn Örn Pétursson skrifar 17. ágúst 2019 14:11 Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna. Vísir/Þorbjörn Þórðarson Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum. Neytendur Smálán Mest lesið Frans páfi er látinn Erlent Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Innlent Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Innlent Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Innlent Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Innlent Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Innlent „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Innlent Deildi hernaðarupplýsingum í öðru spjalli með konu sinni og bróður Erlent Hvernig er nýr páfi valinn? Erlent Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Innlent Fleiri fréttir Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Andlát páfa og svikahrappar sem herja á fólk og fyrirtæki „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Margar fjölskyldur fastar í fátækt svo árum skiptir Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Gagnrýnir dómsmálaráðherra fyrir að fara með rangt mál um dvalarleyfi Trump-stjórnin virðist ekki hafa neitt plan Skrítið ef ríkið hefur ekki áhuga á Háholti Maðurinn er laus úr haldi „Við megum mótmæla því að verið sé að drepa saklaust fólk“ Ræddi við foreldra og hætta við miklar hækkanir Einn í haldi lögreglu vegna konu með skerta meðvitund Falla frá gjaldskrárhækkunum og árásir á tímum vopnahlés Bjóst ekki við að ríkisstjórnin héldi meirihluta Viðbragð lögreglu og sjúkraflutningamanna í nágrenni Selfoss Vestfjarðaleiðin verði Hringvegur númer tvö Ferill fyrrum forsætisráðherra og verðlaunaður sagnfræðingur í Sprengisandi Rólegheitaveður á páskadag Ökumaður undir aldri í bílaeltingarleik við lögreglu Mótmæla brottvísun Oscars Gagnrýnir brattar hækkanir: „Þetta er bara dapurlegt“ Eitthvað búi að baki „meira en þrá hans eftir friði“ Engin tengsl milli þolenda og gerenda Tortryggni í garð Rússa og ungmennaráð sem fékk ekkert að segja Móðirin hafi þurft að sárbæna hann til að hitta barnið á spítala Sjá meira
Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum.
Neytendur Smálán Mest lesið Frans páfi er látinn Erlent Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Innlent Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Innlent Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Innlent Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Innlent Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Innlent „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Innlent Deildi hernaðarupplýsingum í öðru spjalli með konu sinni og bróður Erlent Hvernig er nýr páfi valinn? Erlent Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Innlent Fleiri fréttir Halla Tómasdóttir minnist „Pope Francis“ Lögmaður þurfi ekki að hafa áhyggjur af þekkingu ráðherra Andlát páfa og svikahrappar sem herja á fólk og fyrirtæki „Stjórnvöldum er að takast að loka Kvikmyndaskóla Íslands“ Vildu ekki til Íslands þegar loks bauðst að snúa heim Hátt í þrettán stiga hiti á sumardaginn fyrsta Gripu innbrotsþjófa glóðvolga Vanþekking ráðherra sé áhyggjuefni Margar fjölskyldur fastar í fátækt svo árum skiptir Ásthildur Lóa setur húsið umdeilda á sölu Gagnrýnir dómsmálaráðherra fyrir að fara með rangt mál um dvalarleyfi Trump-stjórnin virðist ekki hafa neitt plan Skrítið ef ríkið hefur ekki áhuga á Háholti Maðurinn er laus úr haldi „Við megum mótmæla því að verið sé að drepa saklaust fólk“ Ræddi við foreldra og hætta við miklar hækkanir Einn í haldi lögreglu vegna konu með skerta meðvitund Falla frá gjaldskrárhækkunum og árásir á tímum vopnahlés Bjóst ekki við að ríkisstjórnin héldi meirihluta Viðbragð lögreglu og sjúkraflutningamanna í nágrenni Selfoss Vestfjarðaleiðin verði Hringvegur númer tvö Ferill fyrrum forsætisráðherra og verðlaunaður sagnfræðingur í Sprengisandi Rólegheitaveður á páskadag Ökumaður undir aldri í bílaeltingarleik við lögreglu Mótmæla brottvísun Oscars Gagnrýnir brattar hækkanir: „Þetta er bara dapurlegt“ Eitthvað búi að baki „meira en þrá hans eftir friði“ Engin tengsl milli þolenda og gerenda Tortryggni í garð Rússa og ungmennaráð sem fékk ekkert að segja Móðirin hafi þurft að sárbæna hann til að hitta barnið á spítala Sjá meira