Óskiljanlegt að sakborningarnir segi samræður sínar grín Jón Þór Stefánsson skrifar 13. febrúar 2024 12:15 Karl Ingi Vilbergsson sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara. Vísir/Vilhelm Saksóknari í hryðjuverkamálinu svokallaða gefur ekki mikið fyrir yfirlýsingar sakborninga um að fremja voðaverk hafi verið grín. Hann fer fram á fimmtán til átján mánaða refsingu fyrir vopnalagabrot en leggur í hendur dómsins að meta refsingu fyrir skipulagningu hryðjuverka enda engin fordæmi í slíkum málum hér á landi. Munnlegur málflutningur saksóknara og verjenda hófst í morgun. Um er að ræða síðustu skref aðalmeðferðarinnar sem hefur staðið yfir síðan um miðja síðustu viku. Málið er umfangsmikið, en saksóknari og verjendur í málinu töluðu sín á milli í gær um að gögn málsins séu rúmlega fimm þúsund blaðsíður. Sindri Snær Birgisson er ákærður fyrir skipulagningu hryðjuverka, og Ísidór Nathansson ákærður fyrir hlutdeild í því. Meint brot þeirra eru talin varða fyrsta, annan og fjórða tölulið hundruðustu málsgreinar almennra hegningarlaga. Þetta er í fyrsta skipti sem reynir á málsgreinina í íslenskri réttarfarssögu. Karl Ingi Vilbergsson, sem sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara, sagði að Sindri hafi sýnt í verki að hann hafi ætlað að fremja hryðjuverk með skotvopnum eða sprengingu, dulbúinn sem lögreglumaður. Til þess hafi hann orðið sér úti um skotvopn, sem séu árásarvopn en ekki veiðirifflar í neinum skilningi. Þá séu vopnin sem Sindri hafi orðið sér úti um svipuð þeim sem hafi verið notuð í öðrum hryðjuverkaárásum. Í því samhengi minntist Karl Ingi á Anders Behring Breivik sem framdi hryðjuverk í Noregi 2011, Brenton Tarrant sem framdi hryðjuverk í Nýja-Sjálandi árið 2019 og Payton Gendron sem framdi hryðjuverk í Buffalo í Bandaríkjunum 2022. Í málflutningi sínum lagði Karl Ingi til að mennirnir myndu fá fimmtán til átján mánaða fangelsisdóma fyrir vopnalagabrotin, en vegna þess að mál er varða hryðjuverk hafa ekki verið tekin fyrir áður lagði hann það fyrir dóminn að meta refsingu. Virðist sólginn í ofbeldismyndbönd Að mati Karls Inga er ekki hægt að ræða um orðræðu Sindra, þar sem hann talaði um að fremja voðaverk, sem grín, líkt og sakborningarnir hafa haldið fram. Ekki sé um að ræða samskipti sem áttu sér stað eina kvöldstund eða hjal, heldur hafi þetta verið margra mánaða samtal. „Þetta getur ekki flokkast sem innihaldslaust hjal eða ósmekkleg ummæli,“ sagði Karl Ingi sem minntist á að Ísidór væri viðurkenndur nasisti og kynþáttahatari og sagði að Sindri hefði augljósa andúð í garð samkynhneigðra. Þá sé ljóst að þeir hafi kynnt sér hugmyndafræði Anders Breivik, og að þeir hafi verið hugfangnir af honum. Þá hafi Sindri gúgglað hvernig ætti að fremja hið fullkomna morð og annað þess háttar. „Það er óskiljanlegt að menn haldi því fram að þegar menn eru með þetta efni að þetta sé eitthvað grín.“ „Hann virðist sólginn í að komast yfir ofbeldismyndbönd. Það virðist veita honum einhverja fullnægju,“ sagði saksóknari og bætti við að svo virtist sem um væri að ræða lið í skipulagningu hryðjuverkanna. „Við fyrstu sýn myndi maður halda að þetta sé fjarstæðukennd hugmynd,“ sagði Karl Ingi eftir að hafa reifað ummæli sem Sindri og Ísidór höfðu sín á milli um voðaverk framin með dróna. En ef maður hefði í huga að vinirnir hafi í kjölfar ummælanna farið að skoða hvernig þeir gætu orðið sér úti um dróna, og jafnvel smíða þá sjálfir, sé ljóst að hugmyndin hafi ekki verið fjarstæðukennd. Óumdeilt að Sindri hafi ætlað að dulbúa sig „Til hvers í ósköpunum þarf hann á lögreglufatnaði að halda?“ spurði Karl Ingi sem fór í nokkuð löngu máli yfir gögn málsins þar sem Sindri virðist vera að skoða lögregluklæðnað og annan búnað sem lögreglan gæti notað. Um það bil viku fyrir handtökuna hafi hann verið búinn að finna hluta búningsins og talað um að hann ætti bara „efri hlutann“ eftir. „Það er óumdeilt í málinu að það sé markmið hans að dulbúa sig sem lögreglumann,“ sagði saksóknari og minntist á orð Sindra: „Þau þurfa bara að trúa mér í tíu sekúndur.“ Með þessu segir Karl Ingi hafi Sindri ætlað að líkja eftir voðaverkum Breivik í Útey 2011, þar sem hann dulbjó sig sem lögreglumann. Undirróður Ísidórs Talandi um þátt Ísidórs segir Karl Ingi að Sindri hafi mikið leitað til hans. Ísidór hafi hrósað Sindra og sent honum ýmis öfgafull skilaboð. Um sé að ræða undirróður að hálfu Ísidórs sem hafi hvatt hann til að ganga sífellt lengra. Þá minntist hann á stefnuskrá sem fannst í tölvu Ísidórs undir heitinu Manifesto. Karl Ingi segir að skjalið hafi síðast verið opnað daginn áður en Sindri og Ísidór voru handteknir. Mánuðir í undirbúning en sekúndur í framkvæmd Í málflutningi sínum vísaði Karl Ingi til nokkurra danskra dóma í málum, sem hann sagði sambærileg hinu íslenska hryðjuverkamáli. Hann tók fram að í nánast öllum tilfellum hafi ekki legið fyrir hvar umrædd voðaverk hefðu átt að vera framin, en það er á meðal þess sem verjendur sakborninganna hafa bent á, að engin dagsetning meintra hryðjuverka hafi legið fyrir. „Það er hægt að hafa í huga að hér eru menn í marga mánuði eða ár að undirbúa hryðjuverk,“ sagði Karl Ingi, en sagði síðan að sjálft verkið gæti tekið örfáar sekúndur, þó að undirbúningurinn hefði tekið langan tíma. Lögreglan ætti engan möguleika á að stöðva hryðjuverk þegar þau væru komin á framkvæmdastig. Dómsmál Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Mest lesið „Þetta er bara það sem aðrir hópar hjá okkur hafa fengið í gegnum tíðina“ Innlent Engin röð á Læknavaktinni Innlent Nágranni vill banna kylfingum að nota veginn að Bakkakotsvelli Innlent Ógeðslega stoltur af kennurum Innlent Skora á RÚV að beita sér fyrir því að Ísrael verði vikið úr keppni Innlent Kjarasamningur kennara í höfn Innlent Lítil huggun í svörum sendiráðsins og íþróttafólki hótað lífstíðarbanni Innlent Einróma samþykki og borgarstjóri í skýjunum Innlent Segir lífeyrisgreiðslur skertar á fölskum forsendum Innlent Yfir 50 látist af völdum óþekktra veikinda í Austur-Kongó Erlent Fleiri fréttir Lítil huggun í svörum sendiráðsins og íþróttafólki hótað lífstíðarbanni Handtökur vegna nágrannaerja og slagsmála í miðbænum Nágranni vill banna kylfingum að nota veginn að Bakkakotsvelli Skora á RÚV að beita sér fyrir því að Ísrael verði vikið úr keppni „Þetta er bara það sem aðrir hópar hjá okkur hafa fengið í gegnum tíðina“ Ógeðslega stoltur af kennurum Einróma samþykki og borgarstjóri í skýjunum Kjarasamningur kennara í höfn Engin röð á Læknavaktinni Segir lífeyrisgreiðslur skertar á fölskum forsendum Reykjavík ekki ljót borg Hefur enga skoðun á máli Ragnars Þórs Ókunnugir og fyrrverandi meðal þeirra sem gætu verið að fylgjast með Segir upp eftir rúma tvo áratugi í starfi: „Það virðist enginn hlusta“ Bylgjan og FM957 liggja niðri Skjálftavirkni fer vaxandi Kjaftshögg, falin hætta og deila um íslenska atriðið Vilja styrkja viðgerðir á sögufrægum byggingum Kjarnorkukafbátur í Eyjafirði Konur á miðjum aldri þær sem helst áreita karlkyns lögregluþjóna Verði gott fyrir lögreglu að vita hvar mörkin liggja Atburðir helgarinnar kjaftshögg fyrir kennara Buguðu foreldrarnir mæti þegar þeir sjá birta til „Ef ég segði Hitler skepnu væri ég þá að blammera alla þýsku þjóðina?“ Taldi drenginn myndu deyja yrði hann ekki umskorinn Verður á launum hjá stéttarfélagi og Alþingi út júní Leita að línunni Sólveig með sama rétt en segist ekki myndu nýta hann Viðkvæðið enn að kennarar yngri barna eigi minna skilið Vill að Ríkisendurskoðun rannsaki styrkjamálið Sjá meira
Munnlegur málflutningur saksóknara og verjenda hófst í morgun. Um er að ræða síðustu skref aðalmeðferðarinnar sem hefur staðið yfir síðan um miðja síðustu viku. Málið er umfangsmikið, en saksóknari og verjendur í málinu töluðu sín á milli í gær um að gögn málsins séu rúmlega fimm þúsund blaðsíður. Sindri Snær Birgisson er ákærður fyrir skipulagningu hryðjuverka, og Ísidór Nathansson ákærður fyrir hlutdeild í því. Meint brot þeirra eru talin varða fyrsta, annan og fjórða tölulið hundruðustu málsgreinar almennra hegningarlaga. Þetta er í fyrsta skipti sem reynir á málsgreinina í íslenskri réttarfarssögu. Karl Ingi Vilbergsson, sem sækir málið fyrir hönd héraðssaksóknara, sagði að Sindri hafi sýnt í verki að hann hafi ætlað að fremja hryðjuverk með skotvopnum eða sprengingu, dulbúinn sem lögreglumaður. Til þess hafi hann orðið sér úti um skotvopn, sem séu árásarvopn en ekki veiðirifflar í neinum skilningi. Þá séu vopnin sem Sindri hafi orðið sér úti um svipuð þeim sem hafi verið notuð í öðrum hryðjuverkaárásum. Í því samhengi minntist Karl Ingi á Anders Behring Breivik sem framdi hryðjuverk í Noregi 2011, Brenton Tarrant sem framdi hryðjuverk í Nýja-Sjálandi árið 2019 og Payton Gendron sem framdi hryðjuverk í Buffalo í Bandaríkjunum 2022. Í málflutningi sínum lagði Karl Ingi til að mennirnir myndu fá fimmtán til átján mánaða fangelsisdóma fyrir vopnalagabrotin, en vegna þess að mál er varða hryðjuverk hafa ekki verið tekin fyrir áður lagði hann það fyrir dóminn að meta refsingu. Virðist sólginn í ofbeldismyndbönd Að mati Karls Inga er ekki hægt að ræða um orðræðu Sindra, þar sem hann talaði um að fremja voðaverk, sem grín, líkt og sakborningarnir hafa haldið fram. Ekki sé um að ræða samskipti sem áttu sér stað eina kvöldstund eða hjal, heldur hafi þetta verið margra mánaða samtal. „Þetta getur ekki flokkast sem innihaldslaust hjal eða ósmekkleg ummæli,“ sagði Karl Ingi sem minntist á að Ísidór væri viðurkenndur nasisti og kynþáttahatari og sagði að Sindri hefði augljósa andúð í garð samkynhneigðra. Þá sé ljóst að þeir hafi kynnt sér hugmyndafræði Anders Breivik, og að þeir hafi verið hugfangnir af honum. Þá hafi Sindri gúgglað hvernig ætti að fremja hið fullkomna morð og annað þess háttar. „Það er óskiljanlegt að menn haldi því fram að þegar menn eru með þetta efni að þetta sé eitthvað grín.“ „Hann virðist sólginn í að komast yfir ofbeldismyndbönd. Það virðist veita honum einhverja fullnægju,“ sagði saksóknari og bætti við að svo virtist sem um væri að ræða lið í skipulagningu hryðjuverkanna. „Við fyrstu sýn myndi maður halda að þetta sé fjarstæðukennd hugmynd,“ sagði Karl Ingi eftir að hafa reifað ummæli sem Sindri og Ísidór höfðu sín á milli um voðaverk framin með dróna. En ef maður hefði í huga að vinirnir hafi í kjölfar ummælanna farið að skoða hvernig þeir gætu orðið sér úti um dróna, og jafnvel smíða þá sjálfir, sé ljóst að hugmyndin hafi ekki verið fjarstæðukennd. Óumdeilt að Sindri hafi ætlað að dulbúa sig „Til hvers í ósköpunum þarf hann á lögreglufatnaði að halda?“ spurði Karl Ingi sem fór í nokkuð löngu máli yfir gögn málsins þar sem Sindri virðist vera að skoða lögregluklæðnað og annan búnað sem lögreglan gæti notað. Um það bil viku fyrir handtökuna hafi hann verið búinn að finna hluta búningsins og talað um að hann ætti bara „efri hlutann“ eftir. „Það er óumdeilt í málinu að það sé markmið hans að dulbúa sig sem lögreglumann,“ sagði saksóknari og minntist á orð Sindra: „Þau þurfa bara að trúa mér í tíu sekúndur.“ Með þessu segir Karl Ingi hafi Sindri ætlað að líkja eftir voðaverkum Breivik í Útey 2011, þar sem hann dulbjó sig sem lögreglumann. Undirróður Ísidórs Talandi um þátt Ísidórs segir Karl Ingi að Sindri hafi mikið leitað til hans. Ísidór hafi hrósað Sindra og sent honum ýmis öfgafull skilaboð. Um sé að ræða undirróður að hálfu Ísidórs sem hafi hvatt hann til að ganga sífellt lengra. Þá minntist hann á stefnuskrá sem fannst í tölvu Ísidórs undir heitinu Manifesto. Karl Ingi segir að skjalið hafi síðast verið opnað daginn áður en Sindri og Ísidór voru handteknir. Mánuðir í undirbúning en sekúndur í framkvæmd Í málflutningi sínum vísaði Karl Ingi til nokkurra danskra dóma í málum, sem hann sagði sambærileg hinu íslenska hryðjuverkamáli. Hann tók fram að í nánast öllum tilfellum hafi ekki legið fyrir hvar umrædd voðaverk hefðu átt að vera framin, en það er á meðal þess sem verjendur sakborninganna hafa bent á, að engin dagsetning meintra hryðjuverka hafi legið fyrir. „Það er hægt að hafa í huga að hér eru menn í marga mánuði eða ár að undirbúa hryðjuverk,“ sagði Karl Ingi, en sagði síðan að sjálft verkið gæti tekið örfáar sekúndur, þó að undirbúningurinn hefði tekið langan tíma. Lögreglan ætti engan möguleika á að stöðva hryðjuverk þegar þau væru komin á framkvæmdastig.
Dómsmál Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Mest lesið „Þetta er bara það sem aðrir hópar hjá okkur hafa fengið í gegnum tíðina“ Innlent Engin röð á Læknavaktinni Innlent Nágranni vill banna kylfingum að nota veginn að Bakkakotsvelli Innlent Ógeðslega stoltur af kennurum Innlent Skora á RÚV að beita sér fyrir því að Ísrael verði vikið úr keppni Innlent Kjarasamningur kennara í höfn Innlent Lítil huggun í svörum sendiráðsins og íþróttafólki hótað lífstíðarbanni Innlent Einróma samþykki og borgarstjóri í skýjunum Innlent Segir lífeyrisgreiðslur skertar á fölskum forsendum Innlent Yfir 50 látist af völdum óþekktra veikinda í Austur-Kongó Erlent Fleiri fréttir Lítil huggun í svörum sendiráðsins og íþróttafólki hótað lífstíðarbanni Handtökur vegna nágrannaerja og slagsmála í miðbænum Nágranni vill banna kylfingum að nota veginn að Bakkakotsvelli Skora á RÚV að beita sér fyrir því að Ísrael verði vikið úr keppni „Þetta er bara það sem aðrir hópar hjá okkur hafa fengið í gegnum tíðina“ Ógeðslega stoltur af kennurum Einróma samþykki og borgarstjóri í skýjunum Kjarasamningur kennara í höfn Engin röð á Læknavaktinni Segir lífeyrisgreiðslur skertar á fölskum forsendum Reykjavík ekki ljót borg Hefur enga skoðun á máli Ragnars Þórs Ókunnugir og fyrrverandi meðal þeirra sem gætu verið að fylgjast með Segir upp eftir rúma tvo áratugi í starfi: „Það virðist enginn hlusta“ Bylgjan og FM957 liggja niðri Skjálftavirkni fer vaxandi Kjaftshögg, falin hætta og deila um íslenska atriðið Vilja styrkja viðgerðir á sögufrægum byggingum Kjarnorkukafbátur í Eyjafirði Konur á miðjum aldri þær sem helst áreita karlkyns lögregluþjóna Verði gott fyrir lögreglu að vita hvar mörkin liggja Atburðir helgarinnar kjaftshögg fyrir kennara Buguðu foreldrarnir mæti þegar þeir sjá birta til „Ef ég segði Hitler skepnu væri ég þá að blammera alla þýsku þjóðina?“ Taldi drenginn myndu deyja yrði hann ekki umskorinn Verður á launum hjá stéttarfélagi og Alþingi út júní Leita að línunni Sólveig með sama rétt en segist ekki myndu nýta hann Viðkvæðið enn að kennarar yngri barna eigi minna skilið Vill að Ríkisendurskoðun rannsaki styrkjamálið Sjá meira