Þrjú þúsund seðlabankastjórar Stjórnarmaðurinn skrifar 25. mars 2015 10:15 Bandaríkin, Bretland, Noregur, Finnland, Danmörk og Svíþjóð. Allt eru þetta lönd sem láta sér nægja einn seðlabankastjóra. Sama gildir um Seðlabanka Evrópu, en þar hefur ekki verið talin ástæða til að skipa tvo meðreiðarsveina til aðstoðar Mario Draghi. Á Íslandi höfum við hins vegar lengst af farið aðra leið, og talið þörf á þremur seðlabankastjórum. Það fyrirkomulag var þó afnumið 2009 og hefur bankastjóri síðan þá starfað einsamall, en þó með aðstoðarseðlabankastjóra sér við hlið og bankastjórn sem gegnir eftirlitshlutverki. Ætla mætti að með þessu væri tryggt að starfsemi bankans gæti gengið snurðulaust fyrir sig, og raunar er ekkert sem bendir til þess að stjórn Seðlabankans hafi verið sérstaklega ábótavant síðan þriggja manna kerfið var afnumið – nema síður sé. Nefnd skipuð af fjármálaráðherra er þó á öðru máli og hefur lagt til úrbætur á starfseminni sem m.a. fela í sér að seðlabankastjórar verði aftur þrír. Hvernig getur það staðist að í 300 þúsund manna landi þurfi þrjá menn í sambærilega stöðu og einn maður gegnir í Bandaríkjunum? Landi sem er þúsund sinnum fjölmennara en Ísland. Má þá ekki segja að Bandaríkjamenn ættu að kalla til 2.999 nýja seðlabankastjóra til viðbótar þeim sem fyrir er á fleti, að Bretar ættu að fjölga í 600 og Danir í 45? Nei, vitaskuld ekki. Það er ágæt regla fyrir litla þjóð að finna ekki upp hjólið þegar auðveldlega má finna alþjóðlegar fyrirmyndir. Lausleg skoðun á þeim sem gegnt hafa embætti seðlabankastjóra leiðir í ljós að á árunum 1986 til 2009 gegndu sjö fyrrverandi ráðherrar embætti seðlabankastjóra. Þar af voru tveir fyrrverandi formenn Sjálfstæðisflokksins, og tveir formenn Framsóknarflokksins. Þar sat líka annar fyrrverandi framsóknarráðherra sem hætti störfum og keypti ásamt öðrum banka í ríkiseigu. Við þetta má svo bæta að þrír seðlabankastjórar tryggja ekki að bankinn standi vaktina á ögurstundu. Hver man annars ekki eftir því á haustdögum 2008 þegar allt sigldi í strand en ekki náðist í seðlabankastjóra þar sem hann var í kvikmyndahúsi? Það er óheiðarlegt að klæða tillögu um fjölgun seðlabankastjóra í skýrslubúning. Tillagan felur í sér afturhvarf til þeirra tíma þegar bankinn var pólitískt elliheimili, og affarasælast væri að segja það hreint út. Menn gætu þá tekist á um málið á þeim grundvelli. Sár reynslan kennir okkur nefnilega að við þurfum sjálfstæðan og faglegan Seðlabanka sem bregst við á ögurstundu.Stjórnarmaðurinn er sigldur innherji með puttann á púlsinum. Stjórnarmaðurinn skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum og liggur ekki á skoðunum sínum um menn og viðskiptaleg málefni. Stjórnarmaðurinn Mest lesið Vonar að Icelandair sjái sóma sinn í að bæta fólki tjónið Neytendur Svo fölsk að móðir hennar leitaði ráða hjá kórstjóranum Atvinnulíf Hætta við breytta tollflokkun pítsaostsins Viðskipti innlent Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Viðskipti innlent Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Viðskipti innlent Heimar kaupa umdeild hús á rúma sex milljarða Viðskipti innlent „Óumflýjanlegt“ kílómetragjald kynnt í vikunni Neytendur Gervigreindin: Píparinn öruggur en læknirinn ekki? Atvinnulíf Fleiri hlutastörf: „Viltu vera memm?“ Atvinnulíf Fleiri hlutastörf: Ríkið greiðir nú þegar 75% launa sem mótframlag Atvinnulíf Fleiri fréttir Hætta við breytta tollflokkun pítsaostsins Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Landsvirkjun greitt út níutíu milljarða á fjórum árum Halda á miðin þrátt fyrir kvóta „upp í nös á ketti“ Þurfa að taka koffíndrykk á reynslu Stjórnir Samkaupa og Heimkaupa undirrita samrunasamning Örkvóti í loðnu gæti skilað milljarði í útflutningstekjur Afkoma ársins undir væntingum Harma ónákvæma tilkynningu Kauphallar Landsbankinn fór fýluferð í Landsrétt vegna Borgunar Skrifuðu undir viljayfirlýsingu um Coda-stöð í Ölfusi Loðnuvertíð eftir allt saman Heimar kaupa umdeild hús á rúma sex milljarða Play í sögulegri lægð eftir merkingu Kauphallar Bein útsending: Stærðin skiptir máli Rannsaka gögnin sem skera úr um hvort það verði loðnuvertíð Kaupin á TM: „Þetta mun einfaldlega ganga í gegn“ Árstekjur starfsmanna lækkuðu um fimmtung vegna loðnubrests „Tugir kúabúa gætu þurft að hætta“ „Það kæmi mér verulega á óvart ef þessi samruni yrði að veruleika“ Hulda ráðin framkvæmdastjóri Nox á Íslandi Bætast í eigendahóp Markarinnar Þriðjungur flugvéla Play leigðar út í næstum þrjú ár Fjallað um strandveiðar á Alþingi í sérstakri umræðu Samruninn skili ekki aukinni samkeppni Níu milljarða tap en staðan styrkist Fetar ekki í fótspor forvera sinna hvað ÁTVR varðar „Það er verið að vernda stórkaupmenn“ Nýir eigendur ætla að „troðfylla búðina af nauðsynjavöru” Sjá meira
Bandaríkin, Bretland, Noregur, Finnland, Danmörk og Svíþjóð. Allt eru þetta lönd sem láta sér nægja einn seðlabankastjóra. Sama gildir um Seðlabanka Evrópu, en þar hefur ekki verið talin ástæða til að skipa tvo meðreiðarsveina til aðstoðar Mario Draghi. Á Íslandi höfum við hins vegar lengst af farið aðra leið, og talið þörf á þremur seðlabankastjórum. Það fyrirkomulag var þó afnumið 2009 og hefur bankastjóri síðan þá starfað einsamall, en þó með aðstoðarseðlabankastjóra sér við hlið og bankastjórn sem gegnir eftirlitshlutverki. Ætla mætti að með þessu væri tryggt að starfsemi bankans gæti gengið snurðulaust fyrir sig, og raunar er ekkert sem bendir til þess að stjórn Seðlabankans hafi verið sérstaklega ábótavant síðan þriggja manna kerfið var afnumið – nema síður sé. Nefnd skipuð af fjármálaráðherra er þó á öðru máli og hefur lagt til úrbætur á starfseminni sem m.a. fela í sér að seðlabankastjórar verði aftur þrír. Hvernig getur það staðist að í 300 þúsund manna landi þurfi þrjá menn í sambærilega stöðu og einn maður gegnir í Bandaríkjunum? Landi sem er þúsund sinnum fjölmennara en Ísland. Má þá ekki segja að Bandaríkjamenn ættu að kalla til 2.999 nýja seðlabankastjóra til viðbótar þeim sem fyrir er á fleti, að Bretar ættu að fjölga í 600 og Danir í 45? Nei, vitaskuld ekki. Það er ágæt regla fyrir litla þjóð að finna ekki upp hjólið þegar auðveldlega má finna alþjóðlegar fyrirmyndir. Lausleg skoðun á þeim sem gegnt hafa embætti seðlabankastjóra leiðir í ljós að á árunum 1986 til 2009 gegndu sjö fyrrverandi ráðherrar embætti seðlabankastjóra. Þar af voru tveir fyrrverandi formenn Sjálfstæðisflokksins, og tveir formenn Framsóknarflokksins. Þar sat líka annar fyrrverandi framsóknarráðherra sem hætti störfum og keypti ásamt öðrum banka í ríkiseigu. Við þetta má svo bæta að þrír seðlabankastjórar tryggja ekki að bankinn standi vaktina á ögurstundu. Hver man annars ekki eftir því á haustdögum 2008 þegar allt sigldi í strand en ekki náðist í seðlabankastjóra þar sem hann var í kvikmyndahúsi? Það er óheiðarlegt að klæða tillögu um fjölgun seðlabankastjóra í skýrslubúning. Tillagan felur í sér afturhvarf til þeirra tíma þegar bankinn var pólitískt elliheimili, og affarasælast væri að segja það hreint út. Menn gætu þá tekist á um málið á þeim grundvelli. Sár reynslan kennir okkur nefnilega að við þurfum sjálfstæðan og faglegan Seðlabanka sem bregst við á ögurstundu.Stjórnarmaðurinn er sigldur innherji með puttann á púlsinum. Stjórnarmaðurinn skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum og liggur ekki á skoðunum sínum um menn og viðskiptaleg málefni.
Stjórnarmaðurinn Mest lesið Vonar að Icelandair sjái sóma sinn í að bæta fólki tjónið Neytendur Svo fölsk að móðir hennar leitaði ráða hjá kórstjóranum Atvinnulíf Hætta við breytta tollflokkun pítsaostsins Viðskipti innlent Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Viðskipti innlent Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Viðskipti innlent Heimar kaupa umdeild hús á rúma sex milljarða Viðskipti innlent „Óumflýjanlegt“ kílómetragjald kynnt í vikunni Neytendur Gervigreindin: Píparinn öruggur en læknirinn ekki? Atvinnulíf Fleiri hlutastörf: „Viltu vera memm?“ Atvinnulíf Fleiri hlutastörf: Ríkið greiðir nú þegar 75% launa sem mótframlag Atvinnulíf Fleiri fréttir Hætta við breytta tollflokkun pítsaostsins Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Landsvirkjun greitt út níutíu milljarða á fjórum árum Halda á miðin þrátt fyrir kvóta „upp í nös á ketti“ Þurfa að taka koffíndrykk á reynslu Stjórnir Samkaupa og Heimkaupa undirrita samrunasamning Örkvóti í loðnu gæti skilað milljarði í útflutningstekjur Afkoma ársins undir væntingum Harma ónákvæma tilkynningu Kauphallar Landsbankinn fór fýluferð í Landsrétt vegna Borgunar Skrifuðu undir viljayfirlýsingu um Coda-stöð í Ölfusi Loðnuvertíð eftir allt saman Heimar kaupa umdeild hús á rúma sex milljarða Play í sögulegri lægð eftir merkingu Kauphallar Bein útsending: Stærðin skiptir máli Rannsaka gögnin sem skera úr um hvort það verði loðnuvertíð Kaupin á TM: „Þetta mun einfaldlega ganga í gegn“ Árstekjur starfsmanna lækkuðu um fimmtung vegna loðnubrests „Tugir kúabúa gætu þurft að hætta“ „Það kæmi mér verulega á óvart ef þessi samruni yrði að veruleika“ Hulda ráðin framkvæmdastjóri Nox á Íslandi Bætast í eigendahóp Markarinnar Þriðjungur flugvéla Play leigðar út í næstum þrjú ár Fjallað um strandveiðar á Alþingi í sérstakri umræðu Samruninn skili ekki aukinni samkeppni Níu milljarða tap en staðan styrkist Fetar ekki í fótspor forvera sinna hvað ÁTVR varðar „Það er verið að vernda stórkaupmenn“ Nýir eigendur ætla að „troðfylla búðina af nauðsynjavöru” Sjá meira