Ferðaþjónustan er ekki óvinurinn Þórir Garðarsson skrifar 28. ágúst 2020 11:15 Það er leitt hvernig umræðan um hertar sóttvarnaraðgerðir á landamærunum hefur þróast. Ferðaþjónustunni er stillt upp sem óvini almennings. Ferðaþjónustan vilji draga úr aðgerðunum og þar með möguleikum íbúa landsins til að njóta lífsins án ótta við COVID-19. Látið er að því liggja að ný bylgja af smitum sé ferðaþjónustunni að kenna. Aldrei hefði átt að „opna“ landið eða hætta skimun á ferðafólki frá ákveðnum löndum. Staðreyndin er auðvitað að ferðaþjónustan hefur ekkert að segja um hvernig smitvörnum er háttað. Aftur á móti er skiljanlegt að fólk í ferðaþjónustu bendi á þær afdrifaríku afleiðingar á afkomuna sem hertar sóttvarnaraðgerðir hafa. Skiljanlegt er að margir í ferðaþjónustunni hafi efasemdir um gildi hertra aðgerða í ljósi þess að eldra fyrirkomulag - þ.e. ein skimun á öllum erlendum ferðamönnum og tvær á heimamönnum - skilaði mjög góðum árangri þar til henni var hætt. Afdrifarík ákvörðun Íslenskrar erfðargreiningar Um miðjan júlí stefndi í hálfgert neyðarástand á landamærunum eftir að afkastageta skimunar dróst snarlega saman með litlum fyrirvara þegar Íslensk erfðagreining kippti að sér höndunum. Gripið var til þess ráðs að hætta að skima farþega frá fjórum „öruggum“ löndum, óháð því hvaðan viðkomandi voru raunverulega að koma. Það voru mikil mistök í útfærslunni. Ferðaþjónustan hafði ekkert með útfærsluna á opnunina frá „öruggum“ löndum að gera. Það var ákvörðun sóttvarnalæknis. En skiljanlega kom þessi ákvörðun í veg fyrir stórkostleg vandræði á Keflavíkurflugvelli, þegar skimunargetan réð allt í einu ekki við fjöldann. Fyrir vikið komst kórónuveiran undir radarinn, á sama tíma voru landsmenn nánast hættir að spá í smitvarnir. Nú sitjum við uppi með veirubylgju númer tvö, sem skrifast á smit frá útlöndum sem andvaralausir íbúar landsins hafa svo tekið að sér að dreifa. Viðbrögð yfirvalda og ráðgjafa þeirra, sem áður töldu í lagi að hleypa ferðamönnum inn án skimunar, eru að krefjast nú tvöfaldrar skimunar á alla og sóttkví á milli skimana. Trúir einhver því að lokun landsins útrými kórónuveirunni? Allskonar spekingar, þar á meðal nokkrir hagfræðingar, saka ferðaþjónustuna um gróðahyggju og hagsmunapot fyrir að hafa efasemdir um nauðsyn hinna hertu aðgerða. Eigendur fyrirtækja í ferðaþjónustu eru sakaðir um að vera á móti því að daglegt líf, skólahald, listir og menning komist í eðlilegt horf. Það sé þess virði að kasta ferðaþjónustunni á bálið í því skyni. En trúir einhver því í raun og veru að Ísland geti orðið COVID-19 frítt með þessu móti og allir farið að lifa eðlilegu lífi án þess að hafa áhyggjur af að smitast? Djammið geti byrjað fram á rauða nótt, þétt verði setið í leikhúsinu og á öðrum menningarviðburðum? Satt að segja virðast þessar ráðstafanir geta skapað falska öryggistilfinningu sem gerir einu smiti afar auðvelt með að dreifast um þjóðfélagið. Reynslan frá því í sumar sýnir hvað getur gerst - smitin voru nánast horfin og allir voru hættir að spá í smitvarnir. Sóttvarnalæknir hefur bent á að það er mjög takmörkuð staðganga á milli komu ferðamanna til landsins og útbreiðslu kórónuveirunnar. Það er staðreynd að erlendir ferðamenn gæta vel að öllum sóttvörnum fyrst og fremst til að tryggja sjálfan sig fyrir smiti. Það vill engin veikjast í ókunnugu landi. Það eru fyrsta og fremst heimamenn sem verða öruggir með sig, slaka á sóttvörnum og dreifa þar með veirunni. Ferðaþjónustan notuð sem blóraböggull Neikvæðnin gagnvart ferðaþjónustunni virðist ákveðið hálmstrá í umræðunni til að réttlæta það að skella í lás á erlenda ferðamenn með harkalegum sóttvarnaraðgerðum. Ferðaþjónustan er enginn óvinur. Til skamms tíma var ferðaþjónustan vettvangur atvinnu fyrir hátt í 30 þúsund manns. Afleidd viðskipti vegna þjónustu við ferðamenn höfðu jákvæð áhrif á lífsafkomu tugþúsunda annarra til viðbótar. Hið opinbera hefur hagnast verulega á komu erlendra ferðamanna og gjaldeyrisforðinn styrkst svo um munar. Viðskipti ferðamanna voru undirstaða aukins hagvaxtar. Það eru því hagsmunir okkar allra að ganga ekki svo harkalega til verks að nánast ætla að slátra þessari mikilvægu atvinnugrein. Það gengur heldur ekki að ætla að herða og slaka til skiptis í sóttvarnaraðgerðum á landamærum. Flestir skipuleggja ferðalög með löngum fyrirvara og vilja geta treyst á stöðugleika í þessum efnum. Lokun landamæra með hertum aðgerðum stoppar og slítur sölu sem komin var aftur af stað. Það tekur mikinn tíma og kostnað að vinna það upp aftur. Höfundur er stjórnarformaður Gray Line. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórir Garðarsson Ferðamennska á Íslandi Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun Hvers vegna er ungbarnadauði lægstur á Íslandi? Þórður Þórkelsson Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Sjá meira
Það er leitt hvernig umræðan um hertar sóttvarnaraðgerðir á landamærunum hefur þróast. Ferðaþjónustunni er stillt upp sem óvini almennings. Ferðaþjónustan vilji draga úr aðgerðunum og þar með möguleikum íbúa landsins til að njóta lífsins án ótta við COVID-19. Látið er að því liggja að ný bylgja af smitum sé ferðaþjónustunni að kenna. Aldrei hefði átt að „opna“ landið eða hætta skimun á ferðafólki frá ákveðnum löndum. Staðreyndin er auðvitað að ferðaþjónustan hefur ekkert að segja um hvernig smitvörnum er háttað. Aftur á móti er skiljanlegt að fólk í ferðaþjónustu bendi á þær afdrifaríku afleiðingar á afkomuna sem hertar sóttvarnaraðgerðir hafa. Skiljanlegt er að margir í ferðaþjónustunni hafi efasemdir um gildi hertra aðgerða í ljósi þess að eldra fyrirkomulag - þ.e. ein skimun á öllum erlendum ferðamönnum og tvær á heimamönnum - skilaði mjög góðum árangri þar til henni var hætt. Afdrifarík ákvörðun Íslenskrar erfðargreiningar Um miðjan júlí stefndi í hálfgert neyðarástand á landamærunum eftir að afkastageta skimunar dróst snarlega saman með litlum fyrirvara þegar Íslensk erfðagreining kippti að sér höndunum. Gripið var til þess ráðs að hætta að skima farþega frá fjórum „öruggum“ löndum, óháð því hvaðan viðkomandi voru raunverulega að koma. Það voru mikil mistök í útfærslunni. Ferðaþjónustan hafði ekkert með útfærsluna á opnunina frá „öruggum“ löndum að gera. Það var ákvörðun sóttvarnalæknis. En skiljanlega kom þessi ákvörðun í veg fyrir stórkostleg vandræði á Keflavíkurflugvelli, þegar skimunargetan réð allt í einu ekki við fjöldann. Fyrir vikið komst kórónuveiran undir radarinn, á sama tíma voru landsmenn nánast hættir að spá í smitvarnir. Nú sitjum við uppi með veirubylgju númer tvö, sem skrifast á smit frá útlöndum sem andvaralausir íbúar landsins hafa svo tekið að sér að dreifa. Viðbrögð yfirvalda og ráðgjafa þeirra, sem áður töldu í lagi að hleypa ferðamönnum inn án skimunar, eru að krefjast nú tvöfaldrar skimunar á alla og sóttkví á milli skimana. Trúir einhver því að lokun landsins útrými kórónuveirunni? Allskonar spekingar, þar á meðal nokkrir hagfræðingar, saka ferðaþjónustuna um gróðahyggju og hagsmunapot fyrir að hafa efasemdir um nauðsyn hinna hertu aðgerða. Eigendur fyrirtækja í ferðaþjónustu eru sakaðir um að vera á móti því að daglegt líf, skólahald, listir og menning komist í eðlilegt horf. Það sé þess virði að kasta ferðaþjónustunni á bálið í því skyni. En trúir einhver því í raun og veru að Ísland geti orðið COVID-19 frítt með þessu móti og allir farið að lifa eðlilegu lífi án þess að hafa áhyggjur af að smitast? Djammið geti byrjað fram á rauða nótt, þétt verði setið í leikhúsinu og á öðrum menningarviðburðum? Satt að segja virðast þessar ráðstafanir geta skapað falska öryggistilfinningu sem gerir einu smiti afar auðvelt með að dreifast um þjóðfélagið. Reynslan frá því í sumar sýnir hvað getur gerst - smitin voru nánast horfin og allir voru hættir að spá í smitvarnir. Sóttvarnalæknir hefur bent á að það er mjög takmörkuð staðganga á milli komu ferðamanna til landsins og útbreiðslu kórónuveirunnar. Það er staðreynd að erlendir ferðamenn gæta vel að öllum sóttvörnum fyrst og fremst til að tryggja sjálfan sig fyrir smiti. Það vill engin veikjast í ókunnugu landi. Það eru fyrsta og fremst heimamenn sem verða öruggir með sig, slaka á sóttvörnum og dreifa þar með veirunni. Ferðaþjónustan notuð sem blóraböggull Neikvæðnin gagnvart ferðaþjónustunni virðist ákveðið hálmstrá í umræðunni til að réttlæta það að skella í lás á erlenda ferðamenn með harkalegum sóttvarnaraðgerðum. Ferðaþjónustan er enginn óvinur. Til skamms tíma var ferðaþjónustan vettvangur atvinnu fyrir hátt í 30 þúsund manns. Afleidd viðskipti vegna þjónustu við ferðamenn höfðu jákvæð áhrif á lífsafkomu tugþúsunda annarra til viðbótar. Hið opinbera hefur hagnast verulega á komu erlendra ferðamanna og gjaldeyrisforðinn styrkst svo um munar. Viðskipti ferðamanna voru undirstaða aukins hagvaxtar. Það eru því hagsmunir okkar allra að ganga ekki svo harkalega til verks að nánast ætla að slátra þessari mikilvægu atvinnugrein. Það gengur heldur ekki að ætla að herða og slaka til skiptis í sóttvarnaraðgerðum á landamærum. Flestir skipuleggja ferðalög með löngum fyrirvara og vilja geta treyst á stöðugleika í þessum efnum. Lokun landamæra með hertum aðgerðum stoppar og slítur sölu sem komin var aftur af stað. Það tekur mikinn tíma og kostnað að vinna það upp aftur. Höfundur er stjórnarformaður Gray Line.
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun