Hvað er eðlilegt? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar 11. september 2020 15:00 Nú hefur verið slakað á samkomutakmörkunum innanlands og tveggja metra reglan orðin að eins metra reglu. Þá mega tvö hundruð manns nú koma saman. Breytingar á fyrirkomulaginu við landamæri eru hins vegar ekki í sjónmáli. Þetta er í fullkomnu samræmi við þá ákvörðun sem ríkisstjórnin hefur tekið - að lífið hér innanlands skuli vera með „eðlilegustum“ hætti. Að innlenda hagkerfið blómstri, skólar geti starfað á sem eðlilegastan hátt, að mögulegt verði að fara í leikhús, tónleika og á fótboltaleiki. Heilbrigðisráðherra sagði í viðtali á föstudag að hún teldi að það yrði íbúum landsins ánægjulegt að njóta tilslakana á innanlandsaðgerðum með því að halda fyrirkomulaginu á landamærum óbreyttu. Vilji þjóðarinnar virðist líka vera á þennan veg - það eru allir búnir að fá hundleið á þessum takmörkunum og sóttvarnaraðgerðum. Við nennum þessu ekki lengur og viljum fá gamla lífið okkar aftur. Strax. Alveg sama hvað það kostar. Á meðan eru önnur lönd í Evrópu flest að herða og slaka á aðgerðum innanlands, en eru ekki með harðar aðgerðir á landamærum sínum. Er eðlilegt að líta framhjá afleiðingunum? Nú vaknar sú spurning hvort það geti með einhverjum hætti talist „eðlilegt“ að slökkt sé á stærstu atvinnugrein landsins um óákveðinn tíma? Er það eðlilegt að ríkissjóður tapi milljarði á dag? Er það eðlilegt að samdráttur í vergri landsframleiðslu sé að stefna í tveggja stafa tölu? Er það eðlilegt að atvinnuleysi sé meira en sést hefur í heila öld? Er það eðlilegt að rekstur sveitarfélaga sé víða í járnum og að það sé fyrirséð að það þurfi að draga úr grunnþjónustu á komandi misserum? Er það eðlilegt að þúsundir fyrirtækja rambi nú á barmi gjaldþrots? Er það eðlilegt að stinga hausnum í sandinn og líta fram hjá afleiðingunum sem þetta mun hafa á rekstur ríkis, sveitarfélaga og þar með allt fólkið í landinu til lengri tíma? Það er allavega ekki á nokkurn hátt hægt að tala um að lífið hjá 25.000 - 30.000 starfsmönnum í ferðaþjónustu á Íslandi sé eðlilegt. Ekki hjá fjölskyldum þeirra heldur, eða gróft áætlað þriðja hverju heimili í landinu. Einn af öðrum leggja þessir starfsmenn nú niður störf, halda heim á leið og sjá fram á að verða á framfærslu ríkissjóðs um óákveðinn tíma. Hér erum við að tala um fólkið í næsta húsi. Flugfreyjuna, leiðsögumanninn, þjóninn, forritarann, markaðsstjórann, herbergisþernuna, gæðastjórann, mannauðsstjórann, rútubílstjórann, fjármálastjórann, ferðaskipuleggjandann, flugstjórann, vörustjórann, hótelstjórann og miklu, miklu fleiri. Þessu fólki líður þannig að það hafi verið sett á vogarskálarnar og léttvægara fundið en aðrir hópar í samfélaginu. Stóra spurningin er núna hversu lengi lífið hjá öllum hinum verði „eðlilegt“. Hver eru markmiðin með aðgerðunum? Er það hugsanlegt að það hefði verið eðlilegra til lengri tíma litið og jafnvel hagkvæmara fyrir heildina og þjóðarhag að halda út örlítið lengur með takmörkunum innanlands. Að skerpa verulega á persónulegum sóttvörnum og gera ferðalög erlendra ferðamanna til landsins á einhvern hátt möguleg? Að líf okkar allra hefði mátt vera örlítið óvenjulegt um eitthvert skeið áfram? Er eðlilegt líf yfirhöfuð mögulegt á meðan veiran leikur lausum hala í heiminum? Enn er spurt um markmiðin með aðgerðum stjórnvalda. Enn er spurt um raunhæfa kostnaðar- og ábatagreiningu mismunandi aðgerða á landamærum. Enn er spurt um viðmið og tímasetningar, þó ekki væri annað en tímasetning á endurskoðun aðgerða. Að hanga í lausu lofti er verst - ef áætlað er að haga aðgerðum á landamærum með núverandi hætti þar til bóluefni eða lækning er fundin, þá væri best að fá að vita það strax og haga áætlunum og mótvægisaðgerðum í samræmi við það. Viðhalda þarf aflinu til verðmætasköpunar Ákall ferðaþjónustunnar eftir skýrum línum verður sífellt háværara. Ákall forsvarsmanna ferðaþjónustufyrirtækja eftir frekari mótvægisaðgerðum sömuleiðis. Það getur aldrei verið ásættanlegt að ferðaþjónustufyrirtækin verði í heilu lagi látin rúlla fram af bjargbrúninni við þessar óvenjulegu aðstæður. Allt tal um nauðsynlega hagræðingu í greininni er marklaust, og hreinlega óviðeigandi eins og svo margt þessa dagana. Ferðaþjónustan bíður nú eftir útspili frá stjórnvöldum um það hvernig tryggja megi að nægjanlega stór hluti greinarinnar standi þessar hamfarir af sér. Hvernig viðhalda megi loganum, vinnusambandi, virkni og aflinu til verðmætasköpunar. Þegar loksins rofar til, þá verðum við að vera tilbúin til að halda áfram og tryggja það að viðspyrnan verði hröð og kröftug. Ferðaþjónustan hefur áður sýnt hvað í henni býr og hún mun, ef rétt verður á spilum haldið, gera það aftur - svo um munar. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarnheiður Hallsdóttir Ferðamennska á Íslandi Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Hlíðarendi – hverfið mitt Freyr Snorrason Skoðun Lukka Sjálfstæðisflokksins Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Jens er rétti maðurinn í brúna! Anton Berg Sævarsson Skoðun Stuðningur fyrir börn í vanda getur verið lífsbjörg Stefán Guðbrandsson Skoðun Má skera börn? Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Hver er betri sem formaður Sjálfstæðisflokksins? Þórir Garðarsson Skoðun Alþjóðaflugvöllurinn á Akureyri: Hvar er Icelandair? Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Strandveiðar – nýliðun hægri vinstri Steindór Ingi Kjellberg Skoðun Framtíð löggæslu fínpússuð í tilraunastofunni Gaza Kristján Þór Sigurðsson Skoðun Reykurinn sást löngu fyrir brunann! Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Herleysið er okkar vörn Dr. Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir skrifar Skoðun Raddir, kyn og kassar Linda Björk Markúsardóttir skrifar Skoðun Færni á vinnumarkaði – ný námsleið fyrir fólk með þroskahömlun Helga Gísladóttir skrifar Skoðun Framtíðarfyrirkomulag biðlauna formanns VR Ólafur Reimar Gunnarsson skrifar Skoðun Sannanir í dómsmáli? Rithandarrannsóknir, fyrri grein Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Rödd friðar á móti sterkum her Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðaflugvöllurinn á Akureyri: Hvar er Icelandair? Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Tollflokkun rifins osts: Rangfærslur og staðreyndir Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Framtíð löggæslu fínpússuð í tilraunastofunni Gaza Kristján Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Wybory/Election/Kosningar Mateusz Gabríel K. Róbertsson skrifar Skoðun Hver er betri sem formaður Sjálfstæðisflokksins? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Hlíðarendi – hverfið mitt Freyr Snorrason skrifar Skoðun Rétturinn til að hafa réttindi Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Chamberlain eða Churchill leiðin? Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisyfirvöld með í samtali um hugvíkkandi meðferðir Sara María Júlíudóttir skrifar Skoðun Flug er almenningsssamgöngur Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Barátta fyrir mannréttindum aldrei verið mikilvægari Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Löggjafinn brýtur á skólabörnum (grein 1) Valdís Ingibjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Strandveiðar – nýliðun hægri vinstri Steindór Ingi Kjellberg skrifar Skoðun Reykurinn sást löngu fyrir brunann! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Angist og krabbamein Auður E. Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Jens er rétti maðurinn í brúna! Anton Berg Sævarsson skrifar Skoðun Stuðningur fyrir börn í vanda getur verið lífsbjörg Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Lukka Sjálfstæðisflokksins Inga María Hlíðar Thorsteinson skrifar Skoðun Silja Bára, öruggur og faglegur leiðtogi fyrir Háskóla Íslands Margrét Gíslínudóttir skrifar Skoðun Má skera börn? Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Aðför að menntakerfinu Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Er íslenska þjóðin að eldast? Þorsteinn Þorsteinsson skrifar Sjá meira
Nú hefur verið slakað á samkomutakmörkunum innanlands og tveggja metra reglan orðin að eins metra reglu. Þá mega tvö hundruð manns nú koma saman. Breytingar á fyrirkomulaginu við landamæri eru hins vegar ekki í sjónmáli. Þetta er í fullkomnu samræmi við þá ákvörðun sem ríkisstjórnin hefur tekið - að lífið hér innanlands skuli vera með „eðlilegustum“ hætti. Að innlenda hagkerfið blómstri, skólar geti starfað á sem eðlilegastan hátt, að mögulegt verði að fara í leikhús, tónleika og á fótboltaleiki. Heilbrigðisráðherra sagði í viðtali á föstudag að hún teldi að það yrði íbúum landsins ánægjulegt að njóta tilslakana á innanlandsaðgerðum með því að halda fyrirkomulaginu á landamærum óbreyttu. Vilji þjóðarinnar virðist líka vera á þennan veg - það eru allir búnir að fá hundleið á þessum takmörkunum og sóttvarnaraðgerðum. Við nennum þessu ekki lengur og viljum fá gamla lífið okkar aftur. Strax. Alveg sama hvað það kostar. Á meðan eru önnur lönd í Evrópu flest að herða og slaka á aðgerðum innanlands, en eru ekki með harðar aðgerðir á landamærum sínum. Er eðlilegt að líta framhjá afleiðingunum? Nú vaknar sú spurning hvort það geti með einhverjum hætti talist „eðlilegt“ að slökkt sé á stærstu atvinnugrein landsins um óákveðinn tíma? Er það eðlilegt að ríkissjóður tapi milljarði á dag? Er það eðlilegt að samdráttur í vergri landsframleiðslu sé að stefna í tveggja stafa tölu? Er það eðlilegt að atvinnuleysi sé meira en sést hefur í heila öld? Er það eðlilegt að rekstur sveitarfélaga sé víða í járnum og að það sé fyrirséð að það þurfi að draga úr grunnþjónustu á komandi misserum? Er það eðlilegt að þúsundir fyrirtækja rambi nú á barmi gjaldþrots? Er það eðlilegt að stinga hausnum í sandinn og líta fram hjá afleiðingunum sem þetta mun hafa á rekstur ríkis, sveitarfélaga og þar með allt fólkið í landinu til lengri tíma? Það er allavega ekki á nokkurn hátt hægt að tala um að lífið hjá 25.000 - 30.000 starfsmönnum í ferðaþjónustu á Íslandi sé eðlilegt. Ekki hjá fjölskyldum þeirra heldur, eða gróft áætlað þriðja hverju heimili í landinu. Einn af öðrum leggja þessir starfsmenn nú niður störf, halda heim á leið og sjá fram á að verða á framfærslu ríkissjóðs um óákveðinn tíma. Hér erum við að tala um fólkið í næsta húsi. Flugfreyjuna, leiðsögumanninn, þjóninn, forritarann, markaðsstjórann, herbergisþernuna, gæðastjórann, mannauðsstjórann, rútubílstjórann, fjármálastjórann, ferðaskipuleggjandann, flugstjórann, vörustjórann, hótelstjórann og miklu, miklu fleiri. Þessu fólki líður þannig að það hafi verið sett á vogarskálarnar og léttvægara fundið en aðrir hópar í samfélaginu. Stóra spurningin er núna hversu lengi lífið hjá öllum hinum verði „eðlilegt“. Hver eru markmiðin með aðgerðunum? Er það hugsanlegt að það hefði verið eðlilegra til lengri tíma litið og jafnvel hagkvæmara fyrir heildina og þjóðarhag að halda út örlítið lengur með takmörkunum innanlands. Að skerpa verulega á persónulegum sóttvörnum og gera ferðalög erlendra ferðamanna til landsins á einhvern hátt möguleg? Að líf okkar allra hefði mátt vera örlítið óvenjulegt um eitthvert skeið áfram? Er eðlilegt líf yfirhöfuð mögulegt á meðan veiran leikur lausum hala í heiminum? Enn er spurt um markmiðin með aðgerðum stjórnvalda. Enn er spurt um raunhæfa kostnaðar- og ábatagreiningu mismunandi aðgerða á landamærum. Enn er spurt um viðmið og tímasetningar, þó ekki væri annað en tímasetning á endurskoðun aðgerða. Að hanga í lausu lofti er verst - ef áætlað er að haga aðgerðum á landamærum með núverandi hætti þar til bóluefni eða lækning er fundin, þá væri best að fá að vita það strax og haga áætlunum og mótvægisaðgerðum í samræmi við það. Viðhalda þarf aflinu til verðmætasköpunar Ákall ferðaþjónustunnar eftir skýrum línum verður sífellt háværara. Ákall forsvarsmanna ferðaþjónustufyrirtækja eftir frekari mótvægisaðgerðum sömuleiðis. Það getur aldrei verið ásættanlegt að ferðaþjónustufyrirtækin verði í heilu lagi látin rúlla fram af bjargbrúninni við þessar óvenjulegu aðstæður. Allt tal um nauðsynlega hagræðingu í greininni er marklaust, og hreinlega óviðeigandi eins og svo margt þessa dagana. Ferðaþjónustan bíður nú eftir útspili frá stjórnvöldum um það hvernig tryggja megi að nægjanlega stór hluti greinarinnar standi þessar hamfarir af sér. Hvernig viðhalda megi loganum, vinnusambandi, virkni og aflinu til verðmætasköpunar. Þegar loksins rofar til, þá verðum við að vera tilbúin til að halda áfram og tryggja það að viðspyrnan verði hröð og kröftug. Ferðaþjónustan hefur áður sýnt hvað í henni býr og hún mun, ef rétt verður á spilum haldið, gera það aftur - svo um munar. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar
Skoðun Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson skrifar
Skoðun Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir skrifar
Skoðun Heilbrigðisyfirvöld með í samtali um hugvíkkandi meðferðir Sara María Júlíudóttir skrifar
Skoðun Barátta fyrir mannréttindum aldrei verið mikilvægari Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Silja Bára, öruggur og faglegur leiðtogi fyrir Háskóla Íslands Margrét Gíslínudóttir skrifar