Einvígið um Bandaríkin Bjarni Halldór Janusson skrifar 28. október 2020 07:31 Næstu forsetakosningar í Bandaríkjunum fara fram eftir rúmlega viku. Ef marka má nýjustu tölur hefur kjörsókn aukist allverulega, en nú þegar hafa um 70 milljón manns greitt atkvæði, eða rétt yfir helmingur þeirra sem kusu árið 2016. Þar eru helst yngri kjósendur á ferð. Í Bandaríkjunum er tvíflokkakerfi við lýði og frá miðbiki nítjándu aldar hafa forsetar Bandaríkjanna komið úr röðum tveggja flokka, Repúblikana og Demókrata. Samhliða forsetakosningunum verður þó einnig kosið í neðri deild og hluta efri deildar Bandaríkjaþings. Nánar tiltekið verður kosið um 435 þingsæti Fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, en kosið um 1/3 þingsæta í Öldungadeild Bandaríkjaþings. Kannanir benda til að Demókratar munu vinna stórsigur næstkomandi þriðjudag, eða hljóta meirihluta í báðum deildum þingsins og sigra forsetakosningarnar sömuleiðis. Líkurnar á að Demókratar haldi meirihluta í Fulltrúadeild eru 96% og líkurnar á meirihluta í Öldungadeild eru 73%. Ekki þykir ólíklegt að Demókratar fjölgi í hæstarétti Bandaríkjanna hljóti þeir nógu góðan sigur næsta þriðjudag, þó það séu auðvitað bara getgátur á þessu stigi. Kannanir 2016 og kannanir 2020 Kannanir benda til stórsigurs Demókrata, einkum í forsetakosningunum. Að vísu ber að hafa í huga að kannanir gáfu einnig í skyn að Trump biði ósigur í forsetakosningunum árið 2016. Þá var þó mjórra á munum milli frambjóðendanna tveggja og Biden mælist nú með meira forskot á landsvísu sem og í hinum mikilvægu sveifluríkjum en frambjóðandi Demókrata árið 2016, Hillary Clinton. Í ljósi þess að í Bandaríkjunum er svonefnt kjörmannakerfi við lýði, þar sem frambjóðandinn getur í raun sigrað kosningarnar án þess að hafa meirihluta atkvæða á landsvísu á bak við sig, þá er kosningabaráttan að mestu leyti háð í áðurnefndum sveifluríkjum. Þar ber helst að nefna suðurríki Bandaríkjanna og miðvesturríkin, svo sem Virginía, Norður-Karólína og Flórída í suðrinu, auk Wisconsin, Iowa og Michigan í miðvestrinu. Einnig ber að nefna Ohio í miðvestrinu og Colorado og Nevada í vesturhluta Bandaríkjanna. Biden þykir höfða vel til kjósenda í þessum sveifluríkjum, en nánar um það má lesa hér. Á landsvísu mælist Biden með talsvert meira fylgi en Trump. Í Flórída og Norður-Karólínu virðist Biden hafa örlítið forskot, en talsvert meira í Michigan, Wisconsin og Nevada. Trump virðist þá hafa smávægilegt forskot í Ohio og Iowa (og raunar í Texas líka, sem almennt er talið lykilríki Repúblikana, en nú er óljóst með úrslit þar). Þá ber einnig að nefna forskot Biden í Arizona og Pennsylvaníu, en árið 2016 fékk Trump meirihluta atkvæða í þessum tveimur ríkjum, þó hann hafi eingöngu hlotið 0,72% fleiri atkvæði en Clinton í Pennsylvaníu, svo dæmi sé tekið til að undirstrika nauman sigur hans það árið. Nú virðist Biden hins vegar hafa gott forskot í flestum ríkjanna sem skipta höfuðmáli í forsetakosningum Bandaríkjanna. Raunar er Biden yfir í öllum þeim ríkjum sem Trump þyrfti að sigra til að ná endurkjöri, að Ohio-ríkinu undanskildu. Þá er talið nánast útilokað að Trump sigri kosningarnar án Flórída, en Biden hefur þar naumt forskot eins og staðan er núna. Nokkra þætti ber þó að hafa í huga, sem gætu orsakað sigur Trump í næstu kosningum, en þegar öllu er á botninn hvolft virðist allt benda til sigur Biden í næstu viku. Samkvæmt útreikningum hér má til dæmis sjá að Trump sigrar eingöngu í tólf af hverjum hundrað skiptum, sem merkir að sigurlíkar hans séu 12% en til samanburðar voru sigurlíkurnar hans taldar um 30% fyrir kosningarnar 2016. Þá hefur verið nefnt að kjósendur Trump séu ólíklegri til að lýsa yfir stuðningi í skoðanakönnunum, en í ljósi þess mikla og fjölbreytta stuðnings sem Biden virðist hafa er ekki líklegt að það breyti miklu á kjördag, auk þess sem þessi áhrif eru ekki talin sérlega mikil. Biden í góðri stöðu Jafnframt má nefna þá staðreynd að Trump virðist hafa tapað mikilvægum kjósendum til Biden, einkum eldra fólk og kristnir Bandaríkjamenn, og það eitt og sér gæti skipt sköpum í næstu kosningum. Margt annað ber einnig að hafa í huga, svo sem léleg kjörsókn Demókrata í nokkrum mikilvægum ríkjum árið 2016 sem virðist nú ekki ætla að endurtaka sig. Fyrir kosningarnar 2016 var gjarnan sagt að andstæðingar Trump tækju hann ekki alvarlega, en á kjörtímabilinu, einkum síðustu mánuði, hefur þetta vitanlega breyst, sem kann að vinna allverulega gegn Trump í næstu kosningum. Mikil kjörsókn er almennt ríkjandi valdhöfum í óhag, sem bendir þá til enn frekari sigurs Biden. Að auki eru nýlegar lýðfræðibreytingar Biden í hag og því líklegt að nýir kjósendur kjósi hann fremur en Trump. Þá benda viðhorfskannanir til þess að kjósendum líki betur við Biden en Trump, en að þeim líki jafnframt betur við Biden en Clinton. Kosninganóttin verður spennandi, enda margt í húfi og óvissuþættirnir sömuleiðis margir, og enginn sigur í höfn hjá Demókrataflokknum þrátt fyrir að mælast með gott forskot. Það er þó ljóst að kosningarnar nú í ár eru um margt frábrugðnar síðustu kosningum. Það getur breytt miklu á kjördag. Sjáum hvað setur. Höfundur er meistaranemi í stjórnmálaheimspeki við Háskólann í York. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarni Halldór Janusson Rómur Forsetakosningar í Bandaríkjunum Mest lesið Halldór 29.03.2025 Halldór Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar Skoðun Vilji til að rjúfa kyrrstöðu í húsnæðiskreppunni Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Þegar barn óttast önnur börn Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson skrifar Skoðun Veit sem sagt Grímur betur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig talar maður við tölvur og hafa vélar rökhugsun? Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Verkin sem ríkisstjórnin verður dæmd af Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar Skoðun Vanfjármögnun vísindanna Magnús Hallsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Kárhóll og Kína: Þegar vísindi verða pólitísk tól Davíð Michelsen skrifar Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn gegn fjölskyldusameiningum? Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lýðræðið deyr í myrkrinu Heiðar Örn Sigurfinnsson skrifar Skoðun Færni til framtíðar Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldi Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lestu Gaza Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir skrifar Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar Skoðun 10 ár og bull í lokin Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Opið bréf til atvinnuvegaráðherra: 48 daga, nei takk Gísli Gunnar Marteinsson skrifar Skoðun Á nú að opinbera það að ég veit í rauninni ekki neitt? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Háskóli Höfuðborgarinnar, ekki Íslands Arent Orri Claessen,Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Iftar, agape og Eid: Kristnir og múslimar við sama borð Hilal Kücükakin Kizilkaya,Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Sjá meira
Næstu forsetakosningar í Bandaríkjunum fara fram eftir rúmlega viku. Ef marka má nýjustu tölur hefur kjörsókn aukist allverulega, en nú þegar hafa um 70 milljón manns greitt atkvæði, eða rétt yfir helmingur þeirra sem kusu árið 2016. Þar eru helst yngri kjósendur á ferð. Í Bandaríkjunum er tvíflokkakerfi við lýði og frá miðbiki nítjándu aldar hafa forsetar Bandaríkjanna komið úr röðum tveggja flokka, Repúblikana og Demókrata. Samhliða forsetakosningunum verður þó einnig kosið í neðri deild og hluta efri deildar Bandaríkjaþings. Nánar tiltekið verður kosið um 435 þingsæti Fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, en kosið um 1/3 þingsæta í Öldungadeild Bandaríkjaþings. Kannanir benda til að Demókratar munu vinna stórsigur næstkomandi þriðjudag, eða hljóta meirihluta í báðum deildum þingsins og sigra forsetakosningarnar sömuleiðis. Líkurnar á að Demókratar haldi meirihluta í Fulltrúadeild eru 96% og líkurnar á meirihluta í Öldungadeild eru 73%. Ekki þykir ólíklegt að Demókratar fjölgi í hæstarétti Bandaríkjanna hljóti þeir nógu góðan sigur næsta þriðjudag, þó það séu auðvitað bara getgátur á þessu stigi. Kannanir 2016 og kannanir 2020 Kannanir benda til stórsigurs Demókrata, einkum í forsetakosningunum. Að vísu ber að hafa í huga að kannanir gáfu einnig í skyn að Trump biði ósigur í forsetakosningunum árið 2016. Þá var þó mjórra á munum milli frambjóðendanna tveggja og Biden mælist nú með meira forskot á landsvísu sem og í hinum mikilvægu sveifluríkjum en frambjóðandi Demókrata árið 2016, Hillary Clinton. Í ljósi þess að í Bandaríkjunum er svonefnt kjörmannakerfi við lýði, þar sem frambjóðandinn getur í raun sigrað kosningarnar án þess að hafa meirihluta atkvæða á landsvísu á bak við sig, þá er kosningabaráttan að mestu leyti háð í áðurnefndum sveifluríkjum. Þar ber helst að nefna suðurríki Bandaríkjanna og miðvesturríkin, svo sem Virginía, Norður-Karólína og Flórída í suðrinu, auk Wisconsin, Iowa og Michigan í miðvestrinu. Einnig ber að nefna Ohio í miðvestrinu og Colorado og Nevada í vesturhluta Bandaríkjanna. Biden þykir höfða vel til kjósenda í þessum sveifluríkjum, en nánar um það má lesa hér. Á landsvísu mælist Biden með talsvert meira fylgi en Trump. Í Flórída og Norður-Karólínu virðist Biden hafa örlítið forskot, en talsvert meira í Michigan, Wisconsin og Nevada. Trump virðist þá hafa smávægilegt forskot í Ohio og Iowa (og raunar í Texas líka, sem almennt er talið lykilríki Repúblikana, en nú er óljóst með úrslit þar). Þá ber einnig að nefna forskot Biden í Arizona og Pennsylvaníu, en árið 2016 fékk Trump meirihluta atkvæða í þessum tveimur ríkjum, þó hann hafi eingöngu hlotið 0,72% fleiri atkvæði en Clinton í Pennsylvaníu, svo dæmi sé tekið til að undirstrika nauman sigur hans það árið. Nú virðist Biden hins vegar hafa gott forskot í flestum ríkjanna sem skipta höfuðmáli í forsetakosningum Bandaríkjanna. Raunar er Biden yfir í öllum þeim ríkjum sem Trump þyrfti að sigra til að ná endurkjöri, að Ohio-ríkinu undanskildu. Þá er talið nánast útilokað að Trump sigri kosningarnar án Flórída, en Biden hefur þar naumt forskot eins og staðan er núna. Nokkra þætti ber þó að hafa í huga, sem gætu orsakað sigur Trump í næstu kosningum, en þegar öllu er á botninn hvolft virðist allt benda til sigur Biden í næstu viku. Samkvæmt útreikningum hér má til dæmis sjá að Trump sigrar eingöngu í tólf af hverjum hundrað skiptum, sem merkir að sigurlíkar hans séu 12% en til samanburðar voru sigurlíkurnar hans taldar um 30% fyrir kosningarnar 2016. Þá hefur verið nefnt að kjósendur Trump séu ólíklegri til að lýsa yfir stuðningi í skoðanakönnunum, en í ljósi þess mikla og fjölbreytta stuðnings sem Biden virðist hafa er ekki líklegt að það breyti miklu á kjördag, auk þess sem þessi áhrif eru ekki talin sérlega mikil. Biden í góðri stöðu Jafnframt má nefna þá staðreynd að Trump virðist hafa tapað mikilvægum kjósendum til Biden, einkum eldra fólk og kristnir Bandaríkjamenn, og það eitt og sér gæti skipt sköpum í næstu kosningum. Margt annað ber einnig að hafa í huga, svo sem léleg kjörsókn Demókrata í nokkrum mikilvægum ríkjum árið 2016 sem virðist nú ekki ætla að endurtaka sig. Fyrir kosningarnar 2016 var gjarnan sagt að andstæðingar Trump tækju hann ekki alvarlega, en á kjörtímabilinu, einkum síðustu mánuði, hefur þetta vitanlega breyst, sem kann að vinna allverulega gegn Trump í næstu kosningum. Mikil kjörsókn er almennt ríkjandi valdhöfum í óhag, sem bendir þá til enn frekari sigurs Biden. Að auki eru nýlegar lýðfræðibreytingar Biden í hag og því líklegt að nýir kjósendur kjósi hann fremur en Trump. Þá benda viðhorfskannanir til þess að kjósendum líki betur við Biden en Trump, en að þeim líki jafnframt betur við Biden en Clinton. Kosninganóttin verður spennandi, enda margt í húfi og óvissuþættirnir sömuleiðis margir, og enginn sigur í höfn hjá Demókrataflokknum þrátt fyrir að mælast með gott forskot. Það er þó ljóst að kosningarnar nú í ár eru um margt frábrugðnar síðustu kosningum. Það getur breytt miklu á kjördag. Sjáum hvað setur. Höfundur er meistaranemi í stjórnmálaheimspeki við Háskólann í York. Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun
Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar
Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar
Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar
Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar
Skoðun Iftar, agape og Eid: Kristnir og múslimar við sama borð Hilal Kücükakin Kizilkaya,Sigurvin Lárus Jónsson skrifar
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun