Það má hlæja að pöbbum en.. Lúðvík Júlíusson skrifar 10. mars 2023 11:30 Ég las frábæran brandara um pabba sem var í stökustu vandræðum með barnið sitt og átti meira að segja í vandræðum með að muna nafnið á því. Mér fannst þetta góður brandari, ég hló og ég sagði öðrum frá þessum brandara. Það sem gerði brandarann enn betri var að á leiðinni í vinnuna þennan dag þá ók ég fram hjá pabba með barnavagn á íðnaðarsvæði sem virtist mjög áttavilltur, vægast sagt. Það sem gerir brandarann líka góðan er að hann sýnir miklar breytingar á samfélaginu. Feður hafa nú meiri möguleika en áður að vera með börnum sínum og nota tækifærið þegar það gefst. Samfélagið er að feta sig í átt til meira jafnréttis og það má búast við því að það líti stundum svolítið klaufalega út á meðan. Það má alveg hæja að því. Feður í harðri baráttu og ýtt út í kuldann Þó við séum komin langt í jafnréttismálum þá er jafnréttisbaráttan oft hörð, grimm og óvægin. Það geta ekki allir feður verið með börnum sínum, jafnvel þrátt fyrir að þeir séu hinir fullkomnu feður og samskipti við barnsmæður séu til fyrirmyndar, því núgildandi lög eru enn úrelt þegar kemur að stuðningi, þátttöku og aðild feðra að málum sem snúa að börnum. Opinber stuðningur er oft miðaður við mæður og þá verða feður sjálfkrafa útundan. Til dæmis hefur Reykjavíkurborg ekki neina tölfræði um hversu margir foreldrar fá fjárhagsaðstoð og hversu mörg börn þeirra eru. Ástæðan er sú að Reykjavíkurborg hefur aðeins tölfræði um lögheimilisforeldra, sem flestir eru mæður. Reykjavíkurborg viðurkennir ekki að fullu rétt feðra til að hugsa um og annast börn þrátt fyrir fjölmargar yfirlýsingar um annað. Alþingi og stjórnvöld eru á sömu slóðum. Hagstofan gerir reglulega lífskjararannsóknir. Þar er spurt um hjúskaparstöðu fólks og hversu mörg börn eru á heimilinu. Í rannsókninni skiptir engu máli hvort foreldri hafi lögheimili barnanna eða ekki enda er verið að rannsaka stöðu heimila, foreldra og barna. En þegar stjórnvöld og Alþingi fjalla um sömu rannsóknir þá eru þær alltaf túlkaðar á þann veg að eitt foreldri og barn/börn séu alltaf einstæðir foreldrar með lögheimili barnanna og allur opinber stuðningur miðaður við það. Það eru aðallega feður sem ekki hafa lögheimili barna sinna og þeir eru einfaldlega settir út í kuldann af ásetningi. Þeir fá ekki aðstoð þrátt fyrir að rannsóknir sýni nauðsyn þess að þeir og börn þeirra fái aðstoð eins og aðrir foreldrar. Lög um leik-/grunnskóla miða við lögheimilisforeldra og eru aðrir foreldrar, þeir sem ekki hafa lögheimili barnanna, nánast réttindalausir. Túlkun Kópavogsbæjar er meira að segja sú að þeir hafa ekki einu sinni lagalegan rétt til að nota Mentor, Völu.is og aðrar veflausnir. Í flestum tilfellum er sem betur fer ekki farið eftir lögum og flestir foreldrar fá að vera með en það er ekki algilt. Lög um stuðning við fötluð börn og foreldra þeirra er fyrst og fremst miðuð við lögheimili barnsins. Í mörg ár var talið eðlilegt að feður væru ekki með, hefðu ekki aðild að málum barnsins, hefðu ekki sæti við borðið og að þeim vær almennt sama um börnin. Í júní 2022 var lögum um aðild feðra breytt að hluta. Það er ekki lengra síðan. Þjónustan við börn og foreldra er þó enn skert búi þeir ekki í sama sveitarfélag og barnið. Spáið í því hversu úrelt og fordómafullt það er á 21. öldinni. Þeir sem eru að berjast gegn þessum feðrum í þessari stöðu eru hvorki feministar né jafnréttissinnar heldur fulltrúar feðraveldisins. Í flestum tilfellum er það konur sem há þessa baráttu gegn þeim. Já, konur eru oft ofstækisfullir andstæðingar jafnréttis og réttinda barna og dyggir stuðningsmenn feðraveldisins. Einn „feministi“ sagði nýlega við mig að það jafngilti árás á mæður að feður vildu hugsa um börnin því þær gætu alveg séð einar um börnin. Þessi skoðun hennar á ekkert skylt við feminisma. Þetta væri efni í heilt málþing í Háskólanum. Það má segja sína skoðun Feður sem hafa háð baráttu til að fá að vera til staðar fyrir börnin sín sáu kannski ekkert fyndið við brandarann. Það er alveg skiljanlegt. Þeir sögðu sína skoðun á honum og það er alveg skiljanlegt. Sumir fóru hins vegar yfir strikið og þó það sé skiljanlegt miðað við heiftina í jafnréttisbaráttunni þá er oft betra að telja upp á 10 og umorða skoðanir sínar. Bakslagið í réttindabaráttu Þeir feður sem sögðu álit sitt á brandaranum voru rakkaðir niður, gert var lítið úr þeim og þeim sagt að leita sér aðstoðar. Allt eru þetta dæmi um eitraða karlmennsku. Á ágætri síðu karlmennskan.is stendur: „Jákvæð karlmennska er andsvar við þeirri skaðlegu karlmennsku sem krefur karla og drengi um að bæla niður tilfinningar, fela þær, gefa þeim ekki gaum, tala ekki um þær og leita sér seint eða síður aðstoðar vegna vanlíðan. Strákar fæðast ekki með færri tilfinningar en önnur kyn en þeir hafa takmarkað svigrúm til að gangast við, tjá og læra að þekkja tilfinningar sínar. „Hættu þessu væli“, „engan aumingjaskap“, „harkaðu af þér“, „ekki vera kelling“, ertu ekki alvöru maður?“ eru lýsandi dæmi um hvernig skaðlegar karlmennskuhugmyndir hafa verið innrættar hjá strákum, viðhaldið hjá körlum og fest í sessi þá hugmynd að strákar og karlar megi ekki eða eigi ekki að vera berskjaldaðir fyrir tilfinningum sínum.“ Viðbrögð við því að feður sögðu sína skoðun, opnuðu á tilfinningar sínar og berskjölduðu sig voru dæmigerð fyrir fólk sem er andsnúið jafnrétti, fjölbreyttu samfélagi þar sem virðing er borin fyrir ólíkum skoðunum og ólíkri lífsreynslu. Fólkið sem gagnrýndi feðurna sem sögðu sína skoðun er fólkið sem stendur á bak við bakslagið í réttindabaráttunni. Það versta er að það sér það ekki sjálft. Það á ekki að vera erfitt að sýna samkennd og vera kurteis í samskiptum. Reynum okkar besta, við erum öll hluti af sama samfélaginu. Höfundur er viðskiptafræðingur, faðir og áhugamaður um réttindi barna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Lúðvík Júlíusson Mest lesið Halldór 29.03.2025 Halldór Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar Skoðun Vilji til að rjúfa kyrrstöðu í húsnæðiskreppunni Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Þegar barn óttast önnur börn Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson skrifar Skoðun Veit sem sagt Grímur betur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig talar maður við tölvur og hafa vélar rökhugsun? Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Verkin sem ríkisstjórnin verður dæmd af Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar Skoðun Vanfjármögnun vísindanna Magnús Hallsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Kárhóll og Kína: Þegar vísindi verða pólitísk tól Davíð Michelsen skrifar Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn gegn fjölskyldusameiningum? Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lýðræðið deyr í myrkrinu Heiðar Örn Sigurfinnsson skrifar Skoðun Færni til framtíðar Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldi Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lestu Gaza Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir skrifar Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar Skoðun 10 ár og bull í lokin Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Opið bréf til atvinnuvegaráðherra: 48 daga, nei takk Gísli Gunnar Marteinsson skrifar Skoðun Á nú að opinbera það að ég veit í rauninni ekki neitt? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Háskóli Höfuðborgarinnar, ekki Íslands Arent Orri Claessen,Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson skrifar Sjá meira
Ég las frábæran brandara um pabba sem var í stökustu vandræðum með barnið sitt og átti meira að segja í vandræðum með að muna nafnið á því. Mér fannst þetta góður brandari, ég hló og ég sagði öðrum frá þessum brandara. Það sem gerði brandarann enn betri var að á leiðinni í vinnuna þennan dag þá ók ég fram hjá pabba með barnavagn á íðnaðarsvæði sem virtist mjög áttavilltur, vægast sagt. Það sem gerir brandarann líka góðan er að hann sýnir miklar breytingar á samfélaginu. Feður hafa nú meiri möguleika en áður að vera með börnum sínum og nota tækifærið þegar það gefst. Samfélagið er að feta sig í átt til meira jafnréttis og það má búast við því að það líti stundum svolítið klaufalega út á meðan. Það má alveg hæja að því. Feður í harðri baráttu og ýtt út í kuldann Þó við séum komin langt í jafnréttismálum þá er jafnréttisbaráttan oft hörð, grimm og óvægin. Það geta ekki allir feður verið með börnum sínum, jafnvel þrátt fyrir að þeir séu hinir fullkomnu feður og samskipti við barnsmæður séu til fyrirmyndar, því núgildandi lög eru enn úrelt þegar kemur að stuðningi, þátttöku og aðild feðra að málum sem snúa að börnum. Opinber stuðningur er oft miðaður við mæður og þá verða feður sjálfkrafa útundan. Til dæmis hefur Reykjavíkurborg ekki neina tölfræði um hversu margir foreldrar fá fjárhagsaðstoð og hversu mörg börn þeirra eru. Ástæðan er sú að Reykjavíkurborg hefur aðeins tölfræði um lögheimilisforeldra, sem flestir eru mæður. Reykjavíkurborg viðurkennir ekki að fullu rétt feðra til að hugsa um og annast börn þrátt fyrir fjölmargar yfirlýsingar um annað. Alþingi og stjórnvöld eru á sömu slóðum. Hagstofan gerir reglulega lífskjararannsóknir. Þar er spurt um hjúskaparstöðu fólks og hversu mörg börn eru á heimilinu. Í rannsókninni skiptir engu máli hvort foreldri hafi lögheimili barnanna eða ekki enda er verið að rannsaka stöðu heimila, foreldra og barna. En þegar stjórnvöld og Alþingi fjalla um sömu rannsóknir þá eru þær alltaf túlkaðar á þann veg að eitt foreldri og barn/börn séu alltaf einstæðir foreldrar með lögheimili barnanna og allur opinber stuðningur miðaður við það. Það eru aðallega feður sem ekki hafa lögheimili barna sinna og þeir eru einfaldlega settir út í kuldann af ásetningi. Þeir fá ekki aðstoð þrátt fyrir að rannsóknir sýni nauðsyn þess að þeir og börn þeirra fái aðstoð eins og aðrir foreldrar. Lög um leik-/grunnskóla miða við lögheimilisforeldra og eru aðrir foreldrar, þeir sem ekki hafa lögheimili barnanna, nánast réttindalausir. Túlkun Kópavogsbæjar er meira að segja sú að þeir hafa ekki einu sinni lagalegan rétt til að nota Mentor, Völu.is og aðrar veflausnir. Í flestum tilfellum er sem betur fer ekki farið eftir lögum og flestir foreldrar fá að vera með en það er ekki algilt. Lög um stuðning við fötluð börn og foreldra þeirra er fyrst og fremst miðuð við lögheimili barnsins. Í mörg ár var talið eðlilegt að feður væru ekki með, hefðu ekki aðild að málum barnsins, hefðu ekki sæti við borðið og að þeim vær almennt sama um börnin. Í júní 2022 var lögum um aðild feðra breytt að hluta. Það er ekki lengra síðan. Þjónustan við börn og foreldra er þó enn skert búi þeir ekki í sama sveitarfélag og barnið. Spáið í því hversu úrelt og fordómafullt það er á 21. öldinni. Þeir sem eru að berjast gegn þessum feðrum í þessari stöðu eru hvorki feministar né jafnréttissinnar heldur fulltrúar feðraveldisins. Í flestum tilfellum er það konur sem há þessa baráttu gegn þeim. Já, konur eru oft ofstækisfullir andstæðingar jafnréttis og réttinda barna og dyggir stuðningsmenn feðraveldisins. Einn „feministi“ sagði nýlega við mig að það jafngilti árás á mæður að feður vildu hugsa um börnin því þær gætu alveg séð einar um börnin. Þessi skoðun hennar á ekkert skylt við feminisma. Þetta væri efni í heilt málþing í Háskólanum. Það má segja sína skoðun Feður sem hafa háð baráttu til að fá að vera til staðar fyrir börnin sín sáu kannski ekkert fyndið við brandarann. Það er alveg skiljanlegt. Þeir sögðu sína skoðun á honum og það er alveg skiljanlegt. Sumir fóru hins vegar yfir strikið og þó það sé skiljanlegt miðað við heiftina í jafnréttisbaráttunni þá er oft betra að telja upp á 10 og umorða skoðanir sínar. Bakslagið í réttindabaráttu Þeir feður sem sögðu álit sitt á brandaranum voru rakkaðir niður, gert var lítið úr þeim og þeim sagt að leita sér aðstoðar. Allt eru þetta dæmi um eitraða karlmennsku. Á ágætri síðu karlmennskan.is stendur: „Jákvæð karlmennska er andsvar við þeirri skaðlegu karlmennsku sem krefur karla og drengi um að bæla niður tilfinningar, fela þær, gefa þeim ekki gaum, tala ekki um þær og leita sér seint eða síður aðstoðar vegna vanlíðan. Strákar fæðast ekki með færri tilfinningar en önnur kyn en þeir hafa takmarkað svigrúm til að gangast við, tjá og læra að þekkja tilfinningar sínar. „Hættu þessu væli“, „engan aumingjaskap“, „harkaðu af þér“, „ekki vera kelling“, ertu ekki alvöru maður?“ eru lýsandi dæmi um hvernig skaðlegar karlmennskuhugmyndir hafa verið innrættar hjá strákum, viðhaldið hjá körlum og fest í sessi þá hugmynd að strákar og karlar megi ekki eða eigi ekki að vera berskjaldaðir fyrir tilfinningum sínum.“ Viðbrögð við því að feður sögðu sína skoðun, opnuðu á tilfinningar sínar og berskjölduðu sig voru dæmigerð fyrir fólk sem er andsnúið jafnrétti, fjölbreyttu samfélagi þar sem virðing er borin fyrir ólíkum skoðunum og ólíkri lífsreynslu. Fólkið sem gagnrýndi feðurna sem sögðu sína skoðun er fólkið sem stendur á bak við bakslagið í réttindabaráttunni. Það versta er að það sér það ekki sjálft. Það á ekki að vera erfitt að sýna samkennd og vera kurteis í samskiptum. Reynum okkar besta, við erum öll hluti af sama samfélaginu. Höfundur er viðskiptafræðingur, faðir og áhugamaður um réttindi barna.
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun
Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar
Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar
Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar
Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun