Sjávarútvegurinn - Unga fólkið er framtíðin Arnar Jónsson og Hreinn Pétursson skrifa 28. nóvember 2024 13:31 Eins og staðan er í dag er lítil sem engin nýliðun í fiskveiðikerfi Íslendinga enda erfitt að koma sér á legg í kerfi sem á að vera eign landsmanna en í dag er einkaeign fárra. Til að koma af stað nýliðun og efla veiðar á smábátum þarf að breyta leikreglum fiskveiðistjórnunarkerfisins. Það þarf koma kerfinu þannig fyrir að smábátar geti fiskað í allt að 8 mánuði á ári án þess að standa í kvótaleigu. Við munum leggja fram tillögur sem við teljum henta við breytingu á kerfinu svo að jafnvægi verði náð. Það mun ekki gerast á einum degi. Kvótakerfið er gamalt kerfi sem þarf að þróast í þeim takti sem samfélagið stefnir. Eins og kerfið er sett upp í dag þjónar það ekki frjálsu einkaframtaki og heldur ekki hinum dreifðu byggðum. Þegar horft er yfir svið íslensks sjávarútvegs vakna fleiri spurningar en svör: Aðeins um 15% af fiski sem veiddur er á Íslandsmiðum fer á innlendan fiskmarkað. Af hverju gilda markaðslögmálin ekki í íslenskum sjávarútvegi? Er veiðigjaldið að virka ? Gjald sem átti að skila 10 milljörðum á ári hverju en hefur einungis náð því tvisvar, 2018 og 2023. Er stefna stjórnvalda í sjávarútvegi að þjappa kerfinu á hlutabréfamarkað? Unga fólkið er framtíðin okkar. Viljum við ekki að þau eigi möguleika á að hefja eigin rekstur í sjávarútvegi á grundvelli atvinnufrelsis? Viljum við að fyrirtæki í sjávarútvegi séu í fjárfestingum á leigufélögum, í samkeppni við ungt fólk við að kaupa sér sína fyrstu eign? Sjávarútvegsfyrirtæki byggja rekstur sinn á nýtingu sameiginlegrar auðlindar. Eiga þessi fyrirtæki þá ekki að skila arði til eiganda auðlindarinnar, þ.e. þjóðarinnar? Allan fisk á markað! 20 stærstu útgerðir landsins eiga um 76,5% af öllum afla og selja sjálfum sér fiskinn til eigin fiskvinnslu. Þetta fyrirkomulag að geta selt sjálfum sér fiskinn með beinni sölu, beint í vinnsluna sína gerir sjálfstæðum vinnslum sem kaupa fisk á markaði erfitt fyrir. Bein sala útgerðar og vinnslu er 76% af veiddum afla, þetta skilur lítið eftir fyrir sjálfstæðar vinnslur sem reka ekki útgerð. Örfáar sjálfstæðar vinnslur eru eftir og aðeins tvær með starfsmenn nálægt 100. Einokun á aðal auðlind landsins er næstum búin að útrýma, því að sjálfstæðar fiskvinnslur geti þrifist og nýjar orðið til. Það þarf að skilja á milli útgerðar og vinnslu til að unnt sé að koma á viðunandi samkeppni á sviði sjávarútvegs. Það er ekkert sanngjarnt við það að útgerðir fái 20% afslátt af markaðsverði fyrir það eitt að eiga vinnslu og geta keypt fiskinn af sjálfum sér á verði sem Verðlagsstofa gefur út hverju sinni. Að vera með tvenns konar verðlagningu hérlendis fyrir sömu afurð er ekki rökrétt né eðlilegt. Annars vegar er það verð frá Verðlagsstofu til útgerðar sem á vinnslu og hins vegar verð frá reiknistofu fiskmarkaða til sjálfstæðu fiskvinnslunnar. Verðmunurinn getur verið 20% og alveg upp í 30% á fiskverði. Við viljum að verðlagning sé mynduð á frjálsum fiskmarkaði og þannig komið á eðlilegri samkeppni á auðlind landsmanna. Verð á óslægðum þorski frá báðum „söluaðilum“ Mismunur meðalverðs milli fiskmarkaða og útgerða náði 30% á nokkrum tímabilum. Þarna er ríkið og fólkið sem starfar um borð að missa tekjur. Með því að útgerðir fái að selja til þeirra sjálfra aflann hefur ríkisjóður orðið af 2.400 milljónum ef reiknað er með 30% mismun á meðalverði milli fiskmarkaða og útgerða. Sama dæmi má taka upp fyrir aðilana sem vinna um borð en þeir hafa orðið af tekjum líka. Útgerðir borga 33% af reiknuðum hagnaði á sölu veidds afla sem veiðigjald, en í rauninni borgar áhöfnin á skipinu þennan kostnað með svokölluðum "olíukostnaði" en hann er 30% af óskiptum hlut á sölu fisksins sem landað er sem útgerðin kaupir af sjálfri sér. Það er alger glöp að ekki sé ennþá búið að koma því upp að allur fiskur fari á markað og að við séum með tvöfalt sölukerfi fyrir sömu vöru. Sjávarútvegurinn er í 5 sæti hvað varðar heildarveltu fyrirtækja eða með um 486 milljarða. Lýðræðisflokkurinn hefur talað fyrir því að framtakssemi stuðli að sterku samfélagi. Við viljum efla trú almennings á einkaframtakið fremur en á miðstýrt ríkisvætt kerfi. Við eigum ekki að skattleggja dugnað , heldur að stuðla að frelsi einstaklings til sjálfbærni í eigin rekstri. Við þurfum ekki að festa fólk í hringekju annarra. Kommúnismi leið undir lok 1989 í Evrópu. Við eigum ekki að endurvekja hann hér á Íslandi. Höfundar: Arnar Jónsson 2. sæti á lista Lýðræðisflokksins í Suðurkjördæmi og Hreinn Pétursson 4. sæti á lista Lýðræðisflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Lýðræðisflokkurinn Mest lesið Harka af sér og halda áfram Hulda Jónsdóttir Tölgyes Skoðun Allskonar núansar Lilja Kristín Jónsdóttir Skoðun Hæstaréttardómari kallar Gróu á Leiti til vitnis Heimir Már Pétursson Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun Samúð Jón Steinar Gunnlaugsson Skoðun Úr hörðustu átt Rósa Guðbjartsdóttir!!! Alma Björk Ástþórsdóttir Skoðun Dómskerfið reynir að þegja alla gagnrýni á sig í hel Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Frelsið er yndislegt þegar það hentar Jens Garðar Helgason Skoðun Íslensk framleiðsla á undanhaldi - hver græðir? Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Töfrakista tækifæranna Hrefna Óskarsdóttir skrifar Skoðun Dómskerfið reynir að þegja alla gagnrýni á sig í hel Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Frelsið er yndislegt þegar það hentar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Borgaralegt og hernaðarlegt Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Áskorun til Reykjavíkurborgar um matvæli í leik- og grunnskólum Anna Laufey Stefánsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind er síðasta von íslensks heilbrigðiskerfis – munum við grípa tækifærið? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við erum ennþá hvalveiðiþjóð, hvenær ætlar ríkisstjórnin að grípa í taumana? Micah Garen skrifar Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunngildum Sólveig Anna Jónsdóttir skrifar Skoðun Samúð Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Allskonar núansar Lilja Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Íslensk framleiðsla á undanhaldi - hver græðir? Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson skrifar Skoðun Tungumálakort – leitin að tungumálaforðanum 2025 Renata Emilsson Peskova,Þorbjörg Halldórsdóttir,Kristín R. Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Byggjum meira á Kjalarnesi Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Hæstaréttardómari kallar Gróu á Leiti til vitnis Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Álitsgerð um hvalveiðar, sögu og stöðu þeirra, misferli, lögbrot og veiðileyfi, sem ekki stenzt Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hugleiðingar um listamannalaun V Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Úr hörðustu átt Rósa Guðbjartsdóttir!!! Alma Björk Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Olíunotkun er þjóðaröryggismál Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Mokum ofan í skotgrafirnar Teitur Atlason skrifar Skoðun Kennarastarfið óheillandi... því miður Guðrún Kjartansdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti sem leiðarljós í starfi Háskóla Íslands Silja Bára R. Ómarsdóttir skrifar Skoðun Skattspor ferðaþjónustunnar 184 milljarðar árið 2023 Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Kynskiptur vinnumarkaður Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Við kjósum Magnús Karl Lotta María Ellingsen,Jón Ólafsson skrifar Skoðun Harka af sér og halda áfram Hulda Jónsdóttir Tölgyes skrifar Skoðun Mjólkursamsalan færir hundruð milljóna til erlendra bænda Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Gulur, rauður, blár og B+ Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar Sjá meira
Eins og staðan er í dag er lítil sem engin nýliðun í fiskveiðikerfi Íslendinga enda erfitt að koma sér á legg í kerfi sem á að vera eign landsmanna en í dag er einkaeign fárra. Til að koma af stað nýliðun og efla veiðar á smábátum þarf að breyta leikreglum fiskveiðistjórnunarkerfisins. Það þarf koma kerfinu þannig fyrir að smábátar geti fiskað í allt að 8 mánuði á ári án þess að standa í kvótaleigu. Við munum leggja fram tillögur sem við teljum henta við breytingu á kerfinu svo að jafnvægi verði náð. Það mun ekki gerast á einum degi. Kvótakerfið er gamalt kerfi sem þarf að þróast í þeim takti sem samfélagið stefnir. Eins og kerfið er sett upp í dag þjónar það ekki frjálsu einkaframtaki og heldur ekki hinum dreifðu byggðum. Þegar horft er yfir svið íslensks sjávarútvegs vakna fleiri spurningar en svör: Aðeins um 15% af fiski sem veiddur er á Íslandsmiðum fer á innlendan fiskmarkað. Af hverju gilda markaðslögmálin ekki í íslenskum sjávarútvegi? Er veiðigjaldið að virka ? Gjald sem átti að skila 10 milljörðum á ári hverju en hefur einungis náð því tvisvar, 2018 og 2023. Er stefna stjórnvalda í sjávarútvegi að þjappa kerfinu á hlutabréfamarkað? Unga fólkið er framtíðin okkar. Viljum við ekki að þau eigi möguleika á að hefja eigin rekstur í sjávarútvegi á grundvelli atvinnufrelsis? Viljum við að fyrirtæki í sjávarútvegi séu í fjárfestingum á leigufélögum, í samkeppni við ungt fólk við að kaupa sér sína fyrstu eign? Sjávarútvegsfyrirtæki byggja rekstur sinn á nýtingu sameiginlegrar auðlindar. Eiga þessi fyrirtæki þá ekki að skila arði til eiganda auðlindarinnar, þ.e. þjóðarinnar? Allan fisk á markað! 20 stærstu útgerðir landsins eiga um 76,5% af öllum afla og selja sjálfum sér fiskinn til eigin fiskvinnslu. Þetta fyrirkomulag að geta selt sjálfum sér fiskinn með beinni sölu, beint í vinnsluna sína gerir sjálfstæðum vinnslum sem kaupa fisk á markaði erfitt fyrir. Bein sala útgerðar og vinnslu er 76% af veiddum afla, þetta skilur lítið eftir fyrir sjálfstæðar vinnslur sem reka ekki útgerð. Örfáar sjálfstæðar vinnslur eru eftir og aðeins tvær með starfsmenn nálægt 100. Einokun á aðal auðlind landsins er næstum búin að útrýma, því að sjálfstæðar fiskvinnslur geti þrifist og nýjar orðið til. Það þarf að skilja á milli útgerðar og vinnslu til að unnt sé að koma á viðunandi samkeppni á sviði sjávarútvegs. Það er ekkert sanngjarnt við það að útgerðir fái 20% afslátt af markaðsverði fyrir það eitt að eiga vinnslu og geta keypt fiskinn af sjálfum sér á verði sem Verðlagsstofa gefur út hverju sinni. Að vera með tvenns konar verðlagningu hérlendis fyrir sömu afurð er ekki rökrétt né eðlilegt. Annars vegar er það verð frá Verðlagsstofu til útgerðar sem á vinnslu og hins vegar verð frá reiknistofu fiskmarkaða til sjálfstæðu fiskvinnslunnar. Verðmunurinn getur verið 20% og alveg upp í 30% á fiskverði. Við viljum að verðlagning sé mynduð á frjálsum fiskmarkaði og þannig komið á eðlilegri samkeppni á auðlind landsmanna. Verð á óslægðum þorski frá báðum „söluaðilum“ Mismunur meðalverðs milli fiskmarkaða og útgerða náði 30% á nokkrum tímabilum. Þarna er ríkið og fólkið sem starfar um borð að missa tekjur. Með því að útgerðir fái að selja til þeirra sjálfra aflann hefur ríkisjóður orðið af 2.400 milljónum ef reiknað er með 30% mismun á meðalverði milli fiskmarkaða og útgerða. Sama dæmi má taka upp fyrir aðilana sem vinna um borð en þeir hafa orðið af tekjum líka. Útgerðir borga 33% af reiknuðum hagnaði á sölu veidds afla sem veiðigjald, en í rauninni borgar áhöfnin á skipinu þennan kostnað með svokölluðum "olíukostnaði" en hann er 30% af óskiptum hlut á sölu fisksins sem landað er sem útgerðin kaupir af sjálfri sér. Það er alger glöp að ekki sé ennþá búið að koma því upp að allur fiskur fari á markað og að við séum með tvöfalt sölukerfi fyrir sömu vöru. Sjávarútvegurinn er í 5 sæti hvað varðar heildarveltu fyrirtækja eða með um 486 milljarða. Lýðræðisflokkurinn hefur talað fyrir því að framtakssemi stuðli að sterku samfélagi. Við viljum efla trú almennings á einkaframtakið fremur en á miðstýrt ríkisvætt kerfi. Við eigum ekki að skattleggja dugnað , heldur að stuðla að frelsi einstaklings til sjálfbærni í eigin rekstri. Við þurfum ekki að festa fólk í hringekju annarra. Kommúnismi leið undir lok 1989 í Evrópu. Við eigum ekki að endurvekja hann hér á Íslandi. Höfundar: Arnar Jónsson 2. sæti á lista Lýðræðisflokksins í Suðurkjördæmi og Hreinn Pétursson 4. sæti á lista Lýðræðisflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun
Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun
Skoðun Áskorun til Reykjavíkurborgar um matvæli í leik- og grunnskólum Anna Laufey Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind er síðasta von íslensks heilbrigðiskerfis – munum við grípa tækifærið? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Við erum ennþá hvalveiðiþjóð, hvenær ætlar ríkisstjórnin að grípa í taumana? Micah Garen skrifar
Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson skrifar
Skoðun Tungumálakort – leitin að tungumálaforðanum 2025 Renata Emilsson Peskova,Þorbjörg Halldórsdóttir,Kristín R. Vilhjálmsdóttir skrifar
Skoðun Álitsgerð um hvalveiðar, sögu og stöðu þeirra, misferli, lögbrot og veiðileyfi, sem ekki stenzt Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar
Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun
Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun