Líf á öðrum hnöttum Guðmundur Steingrímsson skrifar 23. september 2019 07:00 Um daginn rataði frétt úr heimi geimvísindanna á síður allra helstu netmiðla og í hádegisfréttir. Hún lét kannski lítið yfir sér en var æði stór þegar maður spáði í það. Líklegt var talið, að á tiltekinni plánetu í fjarlægu sólkerfi væri einhvers konar líf. Að minnsta kosti var talið að þar væru lífvænleg skilyrði. Lengi hefur vangaveltan um líf annars staðar verið á meðal þeirra stærstu sem mannkynið hefur glímt við. Þarna var sem sagt sögð frétt sem markaði viss tímamót í þeirri viðureign. Ein frétt á meðal annarra frétta. Ég hugsaði: Svona gerist þetta. Svona verður fréttin sögð þegar líf loksins finnst á öðrum hnöttum. Maður er að keyra einhvers staðar og Broddi Broddason segir í fréttum það vera helst að bandaríska geimferðastofnunin hafi í gær fundið vitsmunalíf á annarri plánetu. Verurnar séu grænar og með stór augu og ílangan haus. Þær séu búnar að hlusta á tónlistina sem við sendum þeim út í geiminn fyrir einhverjum árum og þakki kærlega fyrir sig. Fólk segir almennt „ja, hérna“ og „svei mér þá“. Svo kemur næsta frétt um afla línubáta það sem af er vetri. Og svo að íþróttum.Svæði 51 Spurningin um líf á öðrum á hnöttum er jú á meðal þeirra stærstu, rétt er það. Þó verð ég að viðurkenna að mér finnst eins og þessi spurning hafi aðeins lækkað í sessi með árunum. Hún hefur misst mikilvægi sitt. Á föstudaginn átti sér stað viðburður í Bandaríkjunum sem hafði áður verið blásinn mjög upp á samfélagsmiðlum. Grallaraspói þar vestra hafði boðað að þennan dag skyldi æstur múgur brjótast inn í hið dularfulla afgirta hersvæði númer 51 í Nevada (Area 51). Lengi hafa kenningar verið uppi um að innan þessara girðinga geymi bandaríski herinn geimverur. Þarna sé til dæmis ET til húsa og fái ekki að hringja heim til sín. Yfir tvær milljónir manna boðuðu komu sína. Allt stefndi í að þörf fólks til að vita fyrir víst að líf sé á öðrum hnöttum myndi ná vissum hápunkti. Málið yrði jafnvel leyst í eitt skipti fyrir öll. Það er skemmst frá því að segja að örfáir mættu þegar á hólminn var komið. Af fréttum að dæma virðist viðburðurinn hafa verið tíðindalítill. Einn var handtekinn fyrir að pissa. Annar keyrði óvart á kú og varð miður sín. Lífið hér Það er þetta sem ég segi. Spurningin hefur ekki sama sess lengur. Í mínum huga lítur dæmið þannig út, að mér finnst afskaplega líklegt — eiginlega borðleggjandi — að á einhverjum þessara þúsunda milljarða stjarna í alheiminum sé einhvers konar líf. Annað væri fáránlegt. Fréttin sem Broddi myndi lesa í hádegisfréttum myndi því ekki koma mér það mikið á óvart, þótt vissulega fæli hún í sér tímamót. Ég held að ástæðan fyrir því að vægi spurningarinnar um líf á öðrum hnöttum hafi minnkað sé þó ekki endilega sú að málið þyki ekki nógu merkilegt lengur, heldur er ástæðan mun fremur fólgin í því, að sú tilfinningin er fjarska útbreidd að lífið á þessum hnetti sé nógu erfitt og mikil ráðgáta fyrir. Af þessum sökum er það táknrænt að á föstudaginn skyldi maður í leit að geimverum enda með að keyra á kú. Lífið á þessum hnetti varð honum fyrirstaða. Sjáiði til. Hver þarf geimverur þegar maður hefur Donald Trump? Er ekki nógu erfitt að skilja landsbyggðarfólk í miðríkjum Bandaríkjanna og þeirra hugsanakerfi? Er það að Boris Johnson sé forsætisráðherra í Bretlandi ekki fyllilega sambærilegt við það að geimvera væri það? Og hingað heim: Þegar maður heldur að maður sé nokkurn veginn búinn að átta sig á sínu nærumhverfi, dúkkar þá ekki ríkislögmaður í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu upp kollinum með illskiljanlega greinargerð þar sem öllum kröfum um bætur vegna gríðarlegs óréttlætis sem saklaust fólk hefur mátt þola af hálfu ríkisins er hafnað. Það er engu líkara en greinargerðin og embættið komi frá öðrum hnetti þar sem allt aðrir hlutir hafa gerst. Hugar annarra Sífellt skal maður minntur á það í stóru sem smáu að aðrir heimar eru allt í kringum mann. Í hugum annarra og hegðun þeirra birtast ráðgáturnar ljóslifandi. Þótt mannkynið hafi líklega aldrei verið jafntengt og aldrei jafnauðvelt að sameina gríðarlegan fjölda fyrir framan tölvur og sjónvarpstæki, þá er hitt líka afskaplega áberandi sem einkenni á okkar samtíma, að út um allt er fólk í sínum búbblum og hólfum, aðskilið frá öðrum. Heilu þjóðfélögin skiptast í hópa sem geta með engu móti talast við. Gréta Thunberg sér enga ástæðu til að tala við Trump. Hann býr í öðrum veruleika en hún, án talsambands. Niðurstaðan? Jú, líf á öðrum hnöttum má bíða aðeins. Það er nóg af geimverum hér. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Þegar ríkið fer á sjóinn Svanur Guðmundsson Skoðun Heilbrigðisráðherra og stjórn VIRK hafa brugðist okkur Eden Frost Kjartansbur Skoðun Opið bréf til stjórnmálafólks um málefni Palestínu og Ísraels Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Verið er að umbreyta borginni en hvað viljum við? Helgi Áss Grétarsson Skoðun Raddir fanga Helgi Gunnlaugsson Skoðun Gróður, einmanaleiki og samfélagsleg samheldni Auður Kjartansdóttir Skoðun Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir,Hildur Harðardóttir,Tryggvi Egilsson,Sunna Snædal,Yousef Tamimi,Örvar Gunnarsson Skoðun Leiðrétting veiðigjalda og varðstaðan um sérhagsmuni Árni Rúnar Þorvaldsson Skoðun Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Ljúkum því sem hafið er - ný bálstofa í Gufunesi Ingvar Stefánsson Skoðun Skoðun Skoðun Heilbrigðisráðherra og stjórn VIRK hafa brugðist okkur Eden Frost Kjartansbur skrifar Skoðun Þegar ríkið fer á sjóinn Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Íbúðarhúsnæði sem heimili fólks Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Íslenskumælandi hjúkrunarfræðingar Guðbjörg Pálsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir,Hildur Harðardóttir,Tryggvi Egilsson,Sunna Snædal,Yousef Tamimi,Örvar Gunnarsson skrifar Skoðun Leiðrétting veiðigjalda og varðstaðan um sérhagsmuni Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Þjóðminjasafn án fornleifafræðinga Snædís Sunna Thorlacius,Ingibjörg Áskelsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnmálafólks um málefni Palestínu og Ísraels Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Í lífshættu eftir ofbeldi Jokka G Birnudóttir skrifar Skoðun Verið er að umbreyta borginni en hvað viljum við? Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Hvers vegna skiptir máli hvernig talað er um velferð dýra? Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Gróður, einmanaleiki og samfélagsleg samheldni Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Ljúkum því sem hafið er - ný bálstofa í Gufunesi Ingvar Stefánsson skrifar Skoðun Raddir fanga Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Kann Jón Steindór ekki að reikna? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lífið sem var – á Gaza Israa Saed,Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Vöxtur inn á við og blönduð borgarbyggð er málið Ásdís Hlökk Theodórsdóttir skrifar Skoðun Tilskipanafyllerí Trumps Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Öfgar á Íslandi Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Borg þarf breidd, land þarf lausnir Ásta Björg Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum Dagrún Ósk Jónsdóttir skrifar Skoðun Rjúfum þögnina og tölum um dauðann Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Virðisaukaskattur í ferðaþjónustu: Skattfríðindi eða röng túlkun? Eðli virðisaukaskatts, alþjóðlegt samhengi og hlutverk ferðaþjónustunnar sem gjaldeyrisskapandi útflutningsgreinar Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Verndum vörumerki í tónlist Eiríkur Sigurðsson skrifar Skoðun Hann valdi sér nafnið Leó Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Misskilin sjálfsmynd Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Hvenær er nóg nóg? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Byggðalína eða Borgarlína Guðmundur Haukur Jakobsson skrifar Skoðun Úlfar sem forðast sól! Jóna Guðbjörg Árnadóttir skrifar Sjá meira
Um daginn rataði frétt úr heimi geimvísindanna á síður allra helstu netmiðla og í hádegisfréttir. Hún lét kannski lítið yfir sér en var æði stór þegar maður spáði í það. Líklegt var talið, að á tiltekinni plánetu í fjarlægu sólkerfi væri einhvers konar líf. Að minnsta kosti var talið að þar væru lífvænleg skilyrði. Lengi hefur vangaveltan um líf annars staðar verið á meðal þeirra stærstu sem mannkynið hefur glímt við. Þarna var sem sagt sögð frétt sem markaði viss tímamót í þeirri viðureign. Ein frétt á meðal annarra frétta. Ég hugsaði: Svona gerist þetta. Svona verður fréttin sögð þegar líf loksins finnst á öðrum hnöttum. Maður er að keyra einhvers staðar og Broddi Broddason segir í fréttum það vera helst að bandaríska geimferðastofnunin hafi í gær fundið vitsmunalíf á annarri plánetu. Verurnar séu grænar og með stór augu og ílangan haus. Þær séu búnar að hlusta á tónlistina sem við sendum þeim út í geiminn fyrir einhverjum árum og þakki kærlega fyrir sig. Fólk segir almennt „ja, hérna“ og „svei mér þá“. Svo kemur næsta frétt um afla línubáta það sem af er vetri. Og svo að íþróttum.Svæði 51 Spurningin um líf á öðrum á hnöttum er jú á meðal þeirra stærstu, rétt er það. Þó verð ég að viðurkenna að mér finnst eins og þessi spurning hafi aðeins lækkað í sessi með árunum. Hún hefur misst mikilvægi sitt. Á föstudaginn átti sér stað viðburður í Bandaríkjunum sem hafði áður verið blásinn mjög upp á samfélagsmiðlum. Grallaraspói þar vestra hafði boðað að þennan dag skyldi æstur múgur brjótast inn í hið dularfulla afgirta hersvæði númer 51 í Nevada (Area 51). Lengi hafa kenningar verið uppi um að innan þessara girðinga geymi bandaríski herinn geimverur. Þarna sé til dæmis ET til húsa og fái ekki að hringja heim til sín. Yfir tvær milljónir manna boðuðu komu sína. Allt stefndi í að þörf fólks til að vita fyrir víst að líf sé á öðrum hnöttum myndi ná vissum hápunkti. Málið yrði jafnvel leyst í eitt skipti fyrir öll. Það er skemmst frá því að segja að örfáir mættu þegar á hólminn var komið. Af fréttum að dæma virðist viðburðurinn hafa verið tíðindalítill. Einn var handtekinn fyrir að pissa. Annar keyrði óvart á kú og varð miður sín. Lífið hér Það er þetta sem ég segi. Spurningin hefur ekki sama sess lengur. Í mínum huga lítur dæmið þannig út, að mér finnst afskaplega líklegt — eiginlega borðleggjandi — að á einhverjum þessara þúsunda milljarða stjarna í alheiminum sé einhvers konar líf. Annað væri fáránlegt. Fréttin sem Broddi myndi lesa í hádegisfréttum myndi því ekki koma mér það mikið á óvart, þótt vissulega fæli hún í sér tímamót. Ég held að ástæðan fyrir því að vægi spurningarinnar um líf á öðrum hnöttum hafi minnkað sé þó ekki endilega sú að málið þyki ekki nógu merkilegt lengur, heldur er ástæðan mun fremur fólgin í því, að sú tilfinningin er fjarska útbreidd að lífið á þessum hnetti sé nógu erfitt og mikil ráðgáta fyrir. Af þessum sökum er það táknrænt að á föstudaginn skyldi maður í leit að geimverum enda með að keyra á kú. Lífið á þessum hnetti varð honum fyrirstaða. Sjáiði til. Hver þarf geimverur þegar maður hefur Donald Trump? Er ekki nógu erfitt að skilja landsbyggðarfólk í miðríkjum Bandaríkjanna og þeirra hugsanakerfi? Er það að Boris Johnson sé forsætisráðherra í Bretlandi ekki fyllilega sambærilegt við það að geimvera væri það? Og hingað heim: Þegar maður heldur að maður sé nokkurn veginn búinn að átta sig á sínu nærumhverfi, dúkkar þá ekki ríkislögmaður í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu upp kollinum með illskiljanlega greinargerð þar sem öllum kröfum um bætur vegna gríðarlegs óréttlætis sem saklaust fólk hefur mátt þola af hálfu ríkisins er hafnað. Það er engu líkara en greinargerðin og embættið komi frá öðrum hnetti þar sem allt aðrir hlutir hafa gerst. Hugar annarra Sífellt skal maður minntur á það í stóru sem smáu að aðrir heimar eru allt í kringum mann. Í hugum annarra og hegðun þeirra birtast ráðgáturnar ljóslifandi. Þótt mannkynið hafi líklega aldrei verið jafntengt og aldrei jafnauðvelt að sameina gríðarlegan fjölda fyrir framan tölvur og sjónvarpstæki, þá er hitt líka afskaplega áberandi sem einkenni á okkar samtíma, að út um allt er fólk í sínum búbblum og hólfum, aðskilið frá öðrum. Heilu þjóðfélögin skiptast í hópa sem geta með engu móti talast við. Gréta Thunberg sér enga ástæðu til að tala við Trump. Hann býr í öðrum veruleika en hún, án talsambands. Niðurstaðan? Jú, líf á öðrum hnöttum má bíða aðeins. Það er nóg af geimverum hér.
Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir,Hildur Harðardóttir,Tryggvi Egilsson,Sunna Snædal,Yousef Tamimi,Örvar Gunnarsson Skoðun
Skoðun Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir,Hildur Harðardóttir,Tryggvi Egilsson,Sunna Snædal,Yousef Tamimi,Örvar Gunnarsson skrifar
Skoðun Hvers vegna skiptir máli hvernig talað er um velferð dýra? Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar
Skoðun Virðisaukaskattur í ferðaþjónustu: Skattfríðindi eða röng túlkun? Eðli virðisaukaskatts, alþjóðlegt samhengi og hlutverk ferðaþjónustunnar sem gjaldeyrisskapandi útflutningsgreinar Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Fátækt á Íslandi: Áskoranir, viðkvæmir hópar og leiðir til úrbóta Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar
Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir,Hildur Harðardóttir,Tryggvi Egilsson,Sunna Snædal,Yousef Tamimi,Örvar Gunnarsson Skoðun