Sex liða áætlun til að koma á jafnvægi í húsnæðismálunum. Gunnar Einarsson skrifar 13. júní 2024 07:01 1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Efnahagsmál Húsnæðismál Mest lesið Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason Skoðun Halldór 19.04.2025 Halldór Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt Skoðun Síbreytileiki sóttvarnaraðgerða Gunnar Ingi Björnsson Skoðun Skoðun Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Kristján á Sprengisandi lendir í ágjöf Björn Ólafsson skrifar Skoðun Unglingar eiga skilið heildstætt mat frá framhaldsskólum Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Stöðvum glæpagengi á Íslandi Hjalti Vigfússon skrifar Skoðun Jafnlaunavottun - „Hverjir græða á jafnlaunavottun“ Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri sem fáir eru að ræða? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig húsnæðismarkað vill Viðskiptaráð? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun Öll endurhæfing er í eðli sínu starfsendurhæfing Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun „Bíddu, varst þú ekki að biðja um þessa greiðslu?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Rétta leiðin til endurreisnar menntakerfisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Tvær dætur á Gaza - páskahugvekja Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ef það líkist þjóðarmorði – þá er það þjóðarmorð! Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Vinnustaðir fatlaðs fólks Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar Sjá meira
1.Það verður áfram að vera góður grundvöllur fyrir þann byggingariðnað sem er í landinu og það þarf að styrkja hann, meðal annars með því að útskrifa fleiri iðnaðarmenn. Það kerfi sem fyrir er á að taka við þegar jafnvægi er náð. 2.Eins og vísitalan er reiknuð mun skortur á húsnæði gera erfitt að hafa svipaða vexti hér og annarsstaðar. Um leið og vextir lækkuðu mun verð á húsnæði rjúka upp. Seðlabankinn hefur gjaldeyrisvarasjóð. Það þyrfti að koma upp húsnæðisvarasjóði. Til þess þyrfti að byggja nokkur þúsund íbúðir sem hægt væri að halda til haga, selja og leigja, eftir þörfum, til að halda jafnvægi á markaðinum. Til að allt færi ekki á hvolf hér væri best að girða af svæði til dæmis Skeifuna, ryðja niður kofunum á svæðinu og fá Kínverska verktaka til að byggja skóg af 25 hæða blokkum. Þetta yrðu fyrst og fremst litlar íbúðir(svalir ekki skylda) sem fólk gæti eignast sem fyrstu eign. Meðan verið væri að byggja væri svæðið frísvæði og gætu verktakarnir komið með erlent vinnuafl, en það yrði að halda sig mikið til innan girðingar og flyttu burt að verkinu loknu. Þetta yrði tímabundin aðgerð. Lánin yrðu erlend. Við værum í raun að flytja inn íbúðir til að ná jafnvægi. Ekki mætti selja þær eða leigja það hratt að markaðurinn, sem er fyrir, hryndi. Þessi framkvæmd myndi að öllum líkindum geta skilað hagnaði. 3.Í staðin fyrir vísitölu lánin, yrði komið á hlutdeildarlánakerfi. Sá sem hyggðist eignast húseign hefði kost á að spara inn á þetta kerfi. Hægt væri að velja nokkur viðmið hvað varðar verð og stærð húsnæðis. Við tökum 50 milljóna eign sem dæmi. Vextir þessara innlána yrðu 0,75%. Þegar viðkomandi væri komin með 10% eignar í sparnað, gæti hann fengið lán 90% af viðmiðunareign með 2,5% vöxtum. Vextirnir væru þá fyrst og fremst til að vega á móti rýrnun á eigninni. Kaupandi ætti í upphafi aðeins 10% af eigninni. Segjum að kaupandi borgaði 200,000 á mánuði þá væri hann að eignast 1.400.000 í íbúðinni á ári og yrði lánið borgað að fullu á 30 árum. Vitanlega hækkuðu afborganir í takt við húsnæðisverð, en við reiknum með að ná jafnvægi þannig að húsnæðisverð ætti að fylgja launahækkunum. Þegar vel áraði væri hægt að borga meira, ef illa áraði gæti viðkomandi fengið að borga minna en aldrei minna en vextina. Það væri upplagt að lífeyrissjóðirnir fjármögnuðu sjóðinn. 4.Hugsum okkur einbýlishús, til dæmis gæti það verið í Garðabæ. Þarna búa í dag tvær hræður. Það ætti að vera leyfilegt að selja svona hús, sem margar eignir. Bílskúrinn yrði tvær eignir og húsið þrjár. Þarna gæti ungt fólk keypt sína fyrstu eign. Það gæti síðan stækkað húsið smátt og smátt.. Það mætti byggja ofan á húsið hæð með góðu risi og kvistum, eftir því sem fjölskyldurnar stækkuðu eða þau teldu þörf á. Þetta var gert í öllum borgum hér áður. Þarna væri endurvakin sá möguleiki að duglegt fólk gæti byggt yfir sig húsnæði. Eins mætti vel hugsa sér að íbúarnir leigðu pláss á lóðinni fyrir gámahús. Ein gata í Lundunum gæti orðið eins og þorp. Kostnaður bæjarfélagsins lítill. Það þyrfti aðeins að hætta að þvinga upp á íbúana óþarfa afskiptasemi hins opinbera. 5.Hluti af lausninni gæti verið að leyfa bráðabyrgðar gámahýsi sem víðast. Tökum dæmi að af Klambratúni mætti taka einn þriðja fyrir svona hús. Meðfram Miklubrautinni væri hægt að setja þriggja hæða gámahúsalengju og síðan þéttar raðir gáma og hjólhýsa innan við. Engir gluggar yrðu að Miklubrautinni . Þarna gætu listamenn bæði innlendir og frægir erlendir, málað og sprautað. Það liði ekki á löngu þangað til þessi veggur yrði heimsfrægur og eitt aðal kennileiti Reykjavíkur og kæmist sennilega á heimsminjaskrá Unesco. Borgarstjórar gætu sýnt erlendum gestum 5 stjörnu slömm á Íslandi. 6.Það er ljóst að svo illa er komið fyrir ýmsum að ekkert þessara úrræða dyggðu þeim. Dópskatturinn sem lagður er á til að hjálpa dópsölunum að byggja upp alvöru glæpagengi, er og verður til þess að ákveðin hópur á mjög erfitt með að búa sómasamlega. Fyrir þá mætti opna bílageymsluna í Ráðhúsinu. Þarna mætti slá upp tjöldum og öðrum skýlum úr endurnýttu efni. Varla eru blikkbeljur toppana í Ráðhúsinu rétthærri en fólk í neyð. Þarna kæmi möguleiki, sem hefði átt að nýta fyrir löngu, að borgarfulltrúar og efra lagið í embættismannalagi borgarinnar, verði gert skylt að ferðast með strætó. Þeir myndu þannig öðlast öðruvísi skilning á því hvers vegna borgarbúar nota strætó svona lítið og þá í framhaldinu gera þær breytingar á leiðarkerfinu, sem gerði kerfið nothæfara fyrir fleiri. Það mætti hafa myndavélar niðri og skjá í anddyrinu uppi til að auðvelt væri að fylgjast með. Þarna væri komin barómetir á ástandið. Ef kjallarinn væri að fyllast yrði borgarstjóri að benda Alþingi á stöðuna og krefjast aðgerða eða að minnsta kosti að : „nú yrði að opna bílageymslu Alþingis“. Þarna er komin pakki aðgerða sem kostaði hið opinbera lítið ef nokkuð. Það þarf bara viljann í verkið. Sama hvaða aðgerða gripið er til, þá duga þær ekki ef hingað er flutt inn fólk í of miklu magni. Það eru ekki bara flóttafólk heldur verðum við, ef annað dugir ekki, að segja okkur frá Schengensamkomulaginu og leyfa aðeins hóflegan innflutning og þá fyrst í störf sem borga vel. Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Enginn matur og næring án sérfræðiþekkingar Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Þjónustustefna sveitarfélaga: Formsatriði eða mikilvægt stjórntæki? Jón Hrói Finnsson skrifar