Umfangsmiklar breytingar í menntakerfinu framundan Jón Ísak Ragnarsson skrifar 9. ágúst 2024 08:01 Ásmundur Einar Daðason er mennta- og barnamálaráðherra. Vísir/Vilhelm Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra, segir að framundan séu einhverjar umfangsmestu breytingar á íslensku menntakerfi sem hafa orðið. Nýtt og betra samræmt námsmat, Matsferill, muni leysa gömlu samræmdu prófin af hólmi. „Það er þannig að við erum búin að vera vinna að breytingum í íslensku menntakerfi, sem eru byggðar á menntastefnu til 2030. Aðgerðirnar sem við erum að vinna að þar, fela í sér einhverjar umfangsmestu breytingar á íslensku menntakerfi sem hafa orðið," segir Ásmundur. Áform mennta- og barnamálaráðherra um frumvarp til breytinga á grunnskólalögum sem fólu meðal annars í sér afnám samræmdra prófa, birtust í samráðsgátt í sumar og hafa miklar umræður verið um málefni grunnskólanna í kjölfarið. Viðskiptaráð Íslands galt varhug við fyrirhuguðu brotthvarfi samræmdra prófa í umsögn sinni um áformin, og sögðu einnig að Kennarasambandið hefði leitt málaflokkinn í öngstræti. Matsferillinn miklu betra verkfæri Ásmundur segir að Matsferillinn, sem kemur til með að leysa gömlu samræmdu prófin af hólmi, sé miklu betra samræmt námsmat. „Hugsunin á bak við þennan Matsferil er sú að þetta sé miklu betra verkfæri fyrir skólana til að nýta dag frá degi fyrir nemendurna til að sjá framfarir, og býður líka upp á möguleikann á því að tengja við nýjan gagnagrunn sem tekur til starfa nú í október," segir Ásmundur. Hann segir að lykilatriðið í þessu sé tenging við nýjan gagnagrunn sem nú er í smíðum, og hefur fengið nafnið Frigg. „Ætlunin er að í fyrsta skiptið veðri hægt að halda utan um upplýsingar um alla nemendur á einum stað á Íslandi, og það geti fylgt þeim milli skóla," segir hann. Matsferillinn byggi á styttri stöðuprófum, en gefi einnig tækifæri til þess að tengja inn ýmsa félagslega þætti. Freyja Birgisdóttir, sviðsstjóri matssviðs hjá Miðstöð menntunar og þjónustu, gerði grein fyrir Matsferlinum í grein á vef stofnunarinnar í dag. Freyja Birgisdóttir sviðsstjóri.Miðstöð menntunar og skólaþjónustu „Matsferill er safn matstækja sem dregur upp heildstæða mynd af námslegri stöðu og framförum nemenda jafnt og þétt yfir skólagönguna og kemur auga á þau börn sem telja má í áhættu vegna framvindu í námi og þroska," segir Freyja. Markmið matsferilsins sé tvíþætt: Annars vegar að fylgjast með hverju barni og tryggja að það fái viðeigandi kennslu og stuðning, og hins vegar að afla upplýsinga um stöðu skólakerfisins í heild. Matsferillinn samræmdur „Það hefur verið talað um að Matsferill sé ekki samræmdur og sé ekki samræmt mat," segir Ásmundur. Hann segir stöðuprófin sannarlega samræmd. Haldið verði utan um þau á einum stað, og gert verði ráð fyrir því að bjóða sérstakan prófagagnagrunn til þess að halda utan um þau, og svo tengja þau inn í þetta nýja kerfi. Ásmundur segir að Matsferillinn sé þegar að hluta kominn í gagnið. „Við erum komin af stað með lesfimihlutann og erum að nota hann í mjög mörgum skólum. Það er verið að prófa núna lesskilningspróf í einhverjum tuttugu skólum nú í haust, og meiningin er að það fari svo til innleiðingar árið eftir og svo er stærðfræðin að koma samhliða." Freyja segir stöðu- og framvindupróf mikilvægan hluta Matsferils. Flestir skólar hafi í nokkur ár lagt mat á stöðu og framfarir nemenda í lesfimi, og næstu skref snúi að prófum og lesskilningi og stærðfræði. Kennarar muni leggja þau próf fyrir einu sinni til tvisvar á hverju skólaári. „Stöðu- og framvindupróf Matsferils eru samræmd en fyrirlögn sveigjanlegri en í tilfelli gömlu samræmdu prófanna," segir Freyja. Hverju prófi fylgi aldursbundin viðmið um framvindu og því mögulegt að bera niðurstöður hvers nemenda, bekkjar eða skóla saman við niðurstöður fyrir landið í heild. Miklir umrótstímar í íslensku menntakerfi Ásmundur segir að með þessu verði hægt að grípa krakkana „miklu miklu fyrr" þegar frávik verða í námi. Samhliða þessum breytingum sé einnig verið að ljúka við ný lög um námsgögn, en fyrirhuguð er gríðarleg aukning í námsgagnagerð. Eins verði frumvarp lagt fram um skólaþjónustu og inngildandi menntun, sem búið er að vinna í samráði við fjölda aðila. „Þannig við erum í einhverjum umfangsmestu breytingum sem hafa orðið í menntakerfinu. Við erum að fara úr þessum gamla tíma sem samræmdu prófin voru, við erum að gera allt sem við getum til þess að vinna það hratt og vel," segir Ásmundur. Innleiðingin langtímaverkefni Þá hefur einnig verið kvartað yfir óvissu og áætlunarleysi um upptöku nýja námsmatsins. Ekki liggi fyrir hvenær Matsferillinn verði tilbúinn að fullu og tekinn til notkunar. Umboðsmaður barna sendi ráðherra bréf fyrir tveimur vikum, þar sem óskað var eftir upplýsingum hvort skýr og heildstæð áætlun um innleiðingu á nýja samræmda námsmatinu væri til staðar. Einnig var óskað eftir því að ráðuneytið legði fram skýrslu, sem lögum samkvæmt á að leggja fram á þriggja ára fresti en hefur ekki verið lögð fram síðan 2019. Ásmundur segir að innleiðingarásinn liggi fyrir, en alltaf sé verið að leita leiða til að flýta honum. Í grein Freyju segir að innleiðing Matsferilsins sé langtímaverkefni. Hann samanstandi af fjölbreyttum prófum og verkfærum. „Á næstu tveimur árum verður áhersla lögð á að innleiða stöðu- og framvindupróf í lesskilningi og stærðfræði. Til þess að sem best takist til höfum við óskað samstarfs við tuttugu skóla á landsvísu um að nota prófin næsta skólaár," segir Freyja. Þau verði svo innleidd í alla skóla skólaárið 2025 til 2026. Fagnar skoðanaskiptum „Það eru miklir umrótstímar, og það er ekkert óeðlilegt að það séu aðeins skiptar skoðanir um stefnur og strauma í því," segir Ásmundur. „Ég fagna því að fólk skiptist á skoðunum, og við viljum svo sannarlega að það sé þannig áfram." Skóla- og menntamál Grunnskólar Tengdar fréttir „Sorglegt og alvarlegt“ hvernig málum er komið í grunnskólum Björn Bjarnason segir óvissu ríkja í málaflokki grunnskólanna undir stjórn Ásmundar Einars Daðasonar. Á einföldu máli megi segja að hann sé að „redda grunnskólastarfi fyrir horn.“ Það sé sorglegt og alvarlegt að málum sé þannig komið í málaflokknum. 8. ágúst 2024 11:35 Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Upp er sprottin athyglisverð ritdeila milli þeirra Ragnars Þórs Péturssonar kennara og Pawels Bartoszek, stærðfræðings og varaborgarfulltrúa um námsárangur og námsmat. 26. júlí 2024 10:51 Segir aðkomu Kennarasambandsins ekkert nema eðlilega Viðskiptaráð Íslands kennir stefnumótun Kennarasambandsins um neyðarástand í íslensku grunnskólakerfi, og vill fá samræmd próf aftur inn í skólana. Stjórnarmaður í sambandinu gefur lítið fyrir slíka gagnrýni. 20. júlí 2024 19:51 Mest lesið „Þetta er orðið pínu þreytt, tveir bílar á sex dögum“ Innlent Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Innlent Nafn mannsins sem lést í Garðabæ Innlent Einhleypir karlmenn standa verst Innlent „Þeir voru fullir af hatri á meðan þeir lömdu mig“ Innlent Uggandi vegna atlögu að háskólum: „Við ætlum ekki að lifa í ótta“ Erlent „Stórtækir íbúðareigendur“ eiga 20 prósent íbúða í borginni Innlent Gamall ráðherra vildi nýtt hús, en nýr ráðherra gæti fengið gamalt hús Innlent Engin mygla í 200 húsum byggingameistara á Selfossi Innlent Segir gögn fyrir hendi sem sanni glæpsamlegt athæfi Erlent Fleiri fréttir „Rosalega erfitt“ að keppa við innflutt grænmeti Stígvél og tækniframfarir Hótanir gegn háskólum og krossfestingar Gamall ráðherra vildi nýtt hús, en nýr ráðherra gæti fengið gamalt hús „Þetta er orðið pínu þreytt, tveir bílar á sex dögum“ „Ágæt ábending“ um bótaþega en tekur ekki undir allar athugasemdir fjármálaráðs Háholt sett aftur á sölu Skjólstæðingur heilbrigðisstofnunar veittist að starfsfólki Ráðherra bregst við athugasemdum, leikur ársins og ódýrt grænmeti „Stórtækir íbúðareigendur“ eiga 20 prósent íbúða í borginni Handtekinn grunaður um vasaþjófnað í miðborginni Engar reglur á Íslandi um hve mörg börn sæðisgjafar megi eignast Morðhótunum í garð kvenna fari fjölgandi Rafmennt í samstarf og kaupir eignir þrotabúsins Kartöflugeymsla orðin að menningarhúsi Selfyssinga Hafa áhyggjur af því að sýn Veitna á Heiðmörk sé of þröng Skortur á reglum um sæðisgjafir og menningarmiðstöð í kartöflugeymslu Háværar framkvæmdir stöðvaðar Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Rannsaka ólöglegt fiskeldi Áformin dragi verulega úr möguleikum til útivistar Geti haft í för með sér „ónæði, mengun og álag á fráveitu“ Ofbeldi í nánum samböndum og mótmæli á Tenerife Einhleypir karlmenn standa verst Misskilnings gætt um breytingar á lögum um innritun í framhaldsskóla Andstaða forstjóra Flugleiða við Cargolux réð því að hluturinn fór Bað lögreglu um að bjarga kettinum úr klóm nágrannans Vantar sjálfboðaliða til að laga 500 hjól handa efnaminni fjölskyldum „Umhverfi sem gerir eðlilegt og lögmætt flug að forréttindum stóru rekstraraðilanna“ Nafn mannsins sem lést í Garðabæ Sjá meira
„Það er þannig að við erum búin að vera vinna að breytingum í íslensku menntakerfi, sem eru byggðar á menntastefnu til 2030. Aðgerðirnar sem við erum að vinna að þar, fela í sér einhverjar umfangsmestu breytingar á íslensku menntakerfi sem hafa orðið," segir Ásmundur. Áform mennta- og barnamálaráðherra um frumvarp til breytinga á grunnskólalögum sem fólu meðal annars í sér afnám samræmdra prófa, birtust í samráðsgátt í sumar og hafa miklar umræður verið um málefni grunnskólanna í kjölfarið. Viðskiptaráð Íslands galt varhug við fyrirhuguðu brotthvarfi samræmdra prófa í umsögn sinni um áformin, og sögðu einnig að Kennarasambandið hefði leitt málaflokkinn í öngstræti. Matsferillinn miklu betra verkfæri Ásmundur segir að Matsferillinn, sem kemur til með að leysa gömlu samræmdu prófin af hólmi, sé miklu betra samræmt námsmat. „Hugsunin á bak við þennan Matsferil er sú að þetta sé miklu betra verkfæri fyrir skólana til að nýta dag frá degi fyrir nemendurna til að sjá framfarir, og býður líka upp á möguleikann á því að tengja við nýjan gagnagrunn sem tekur til starfa nú í október," segir Ásmundur. Hann segir að lykilatriðið í þessu sé tenging við nýjan gagnagrunn sem nú er í smíðum, og hefur fengið nafnið Frigg. „Ætlunin er að í fyrsta skiptið veðri hægt að halda utan um upplýsingar um alla nemendur á einum stað á Íslandi, og það geti fylgt þeim milli skóla," segir hann. Matsferillinn byggi á styttri stöðuprófum, en gefi einnig tækifæri til þess að tengja inn ýmsa félagslega þætti. Freyja Birgisdóttir, sviðsstjóri matssviðs hjá Miðstöð menntunar og þjónustu, gerði grein fyrir Matsferlinum í grein á vef stofnunarinnar í dag. Freyja Birgisdóttir sviðsstjóri.Miðstöð menntunar og skólaþjónustu „Matsferill er safn matstækja sem dregur upp heildstæða mynd af námslegri stöðu og framförum nemenda jafnt og þétt yfir skólagönguna og kemur auga á þau börn sem telja má í áhættu vegna framvindu í námi og þroska," segir Freyja. Markmið matsferilsins sé tvíþætt: Annars vegar að fylgjast með hverju barni og tryggja að það fái viðeigandi kennslu og stuðning, og hins vegar að afla upplýsinga um stöðu skólakerfisins í heild. Matsferillinn samræmdur „Það hefur verið talað um að Matsferill sé ekki samræmdur og sé ekki samræmt mat," segir Ásmundur. Hann segir stöðuprófin sannarlega samræmd. Haldið verði utan um þau á einum stað, og gert verði ráð fyrir því að bjóða sérstakan prófagagnagrunn til þess að halda utan um þau, og svo tengja þau inn í þetta nýja kerfi. Ásmundur segir að Matsferillinn sé þegar að hluta kominn í gagnið. „Við erum komin af stað með lesfimihlutann og erum að nota hann í mjög mörgum skólum. Það er verið að prófa núna lesskilningspróf í einhverjum tuttugu skólum nú í haust, og meiningin er að það fari svo til innleiðingar árið eftir og svo er stærðfræðin að koma samhliða." Freyja segir stöðu- og framvindupróf mikilvægan hluta Matsferils. Flestir skólar hafi í nokkur ár lagt mat á stöðu og framfarir nemenda í lesfimi, og næstu skref snúi að prófum og lesskilningi og stærðfræði. Kennarar muni leggja þau próf fyrir einu sinni til tvisvar á hverju skólaári. „Stöðu- og framvindupróf Matsferils eru samræmd en fyrirlögn sveigjanlegri en í tilfelli gömlu samræmdu prófanna," segir Freyja. Hverju prófi fylgi aldursbundin viðmið um framvindu og því mögulegt að bera niðurstöður hvers nemenda, bekkjar eða skóla saman við niðurstöður fyrir landið í heild. Miklir umrótstímar í íslensku menntakerfi Ásmundur segir að með þessu verði hægt að grípa krakkana „miklu miklu fyrr" þegar frávik verða í námi. Samhliða þessum breytingum sé einnig verið að ljúka við ný lög um námsgögn, en fyrirhuguð er gríðarleg aukning í námsgagnagerð. Eins verði frumvarp lagt fram um skólaþjónustu og inngildandi menntun, sem búið er að vinna í samráði við fjölda aðila. „Þannig við erum í einhverjum umfangsmestu breytingum sem hafa orðið í menntakerfinu. Við erum að fara úr þessum gamla tíma sem samræmdu prófin voru, við erum að gera allt sem við getum til þess að vinna það hratt og vel," segir Ásmundur. Innleiðingin langtímaverkefni Þá hefur einnig verið kvartað yfir óvissu og áætlunarleysi um upptöku nýja námsmatsins. Ekki liggi fyrir hvenær Matsferillinn verði tilbúinn að fullu og tekinn til notkunar. Umboðsmaður barna sendi ráðherra bréf fyrir tveimur vikum, þar sem óskað var eftir upplýsingum hvort skýr og heildstæð áætlun um innleiðingu á nýja samræmda námsmatinu væri til staðar. Einnig var óskað eftir því að ráðuneytið legði fram skýrslu, sem lögum samkvæmt á að leggja fram á þriggja ára fresti en hefur ekki verið lögð fram síðan 2019. Ásmundur segir að innleiðingarásinn liggi fyrir, en alltaf sé verið að leita leiða til að flýta honum. Í grein Freyju segir að innleiðing Matsferilsins sé langtímaverkefni. Hann samanstandi af fjölbreyttum prófum og verkfærum. „Á næstu tveimur árum verður áhersla lögð á að innleiða stöðu- og framvindupróf í lesskilningi og stærðfræði. Til þess að sem best takist til höfum við óskað samstarfs við tuttugu skóla á landsvísu um að nota prófin næsta skólaár," segir Freyja. Þau verði svo innleidd í alla skóla skólaárið 2025 til 2026. Fagnar skoðanaskiptum „Það eru miklir umrótstímar, og það er ekkert óeðlilegt að það séu aðeins skiptar skoðanir um stefnur og strauma í því," segir Ásmundur. „Ég fagna því að fólk skiptist á skoðunum, og við viljum svo sannarlega að það sé þannig áfram."
Skóla- og menntamál Grunnskólar Tengdar fréttir „Sorglegt og alvarlegt“ hvernig málum er komið í grunnskólum Björn Bjarnason segir óvissu ríkja í málaflokki grunnskólanna undir stjórn Ásmundar Einars Daðasonar. Á einföldu máli megi segja að hann sé að „redda grunnskólastarfi fyrir horn.“ Það sé sorglegt og alvarlegt að málum sé þannig komið í málaflokknum. 8. ágúst 2024 11:35 Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Upp er sprottin athyglisverð ritdeila milli þeirra Ragnars Þórs Péturssonar kennara og Pawels Bartoszek, stærðfræðings og varaborgarfulltrúa um námsárangur og námsmat. 26. júlí 2024 10:51 Segir aðkomu Kennarasambandsins ekkert nema eðlilega Viðskiptaráð Íslands kennir stefnumótun Kennarasambandsins um neyðarástand í íslensku grunnskólakerfi, og vill fá samræmd próf aftur inn í skólana. Stjórnarmaður í sambandinu gefur lítið fyrir slíka gagnrýni. 20. júlí 2024 19:51 Mest lesið „Þetta er orðið pínu þreytt, tveir bílar á sex dögum“ Innlent Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Innlent Nafn mannsins sem lést í Garðabæ Innlent Einhleypir karlmenn standa verst Innlent „Þeir voru fullir af hatri á meðan þeir lömdu mig“ Innlent Uggandi vegna atlögu að háskólum: „Við ætlum ekki að lifa í ótta“ Erlent „Stórtækir íbúðareigendur“ eiga 20 prósent íbúða í borginni Innlent Gamall ráðherra vildi nýtt hús, en nýr ráðherra gæti fengið gamalt hús Innlent Engin mygla í 200 húsum byggingameistara á Selfossi Innlent Segir gögn fyrir hendi sem sanni glæpsamlegt athæfi Erlent Fleiri fréttir „Rosalega erfitt“ að keppa við innflutt grænmeti Stígvél og tækniframfarir Hótanir gegn háskólum og krossfestingar Gamall ráðherra vildi nýtt hús, en nýr ráðherra gæti fengið gamalt hús „Þetta er orðið pínu þreytt, tveir bílar á sex dögum“ „Ágæt ábending“ um bótaþega en tekur ekki undir allar athugasemdir fjármálaráðs Háholt sett aftur á sölu Skjólstæðingur heilbrigðisstofnunar veittist að starfsfólki Ráðherra bregst við athugasemdum, leikur ársins og ódýrt grænmeti „Stórtækir íbúðareigendur“ eiga 20 prósent íbúða í borginni Handtekinn grunaður um vasaþjófnað í miðborginni Engar reglur á Íslandi um hve mörg börn sæðisgjafar megi eignast Morðhótunum í garð kvenna fari fjölgandi Rafmennt í samstarf og kaupir eignir þrotabúsins Kartöflugeymsla orðin að menningarhúsi Selfyssinga Hafa áhyggjur af því að sýn Veitna á Heiðmörk sé of þröng Skortur á reglum um sæðisgjafir og menningarmiðstöð í kartöflugeymslu Háværar framkvæmdir stöðvaðar Hafþór keppir í Rússlandi: „Auðvitað veldur þessi ákvörðun ákveðnum vonbrigðum“ Rannsaka ólöglegt fiskeldi Áformin dragi verulega úr möguleikum til útivistar Geti haft í för með sér „ónæði, mengun og álag á fráveitu“ Ofbeldi í nánum samböndum og mótmæli á Tenerife Einhleypir karlmenn standa verst Misskilnings gætt um breytingar á lögum um innritun í framhaldsskóla Andstaða forstjóra Flugleiða við Cargolux réð því að hluturinn fór Bað lögreglu um að bjarga kettinum úr klóm nágrannans Vantar sjálfboðaliða til að laga 500 hjól handa efnaminni fjölskyldum „Umhverfi sem gerir eðlilegt og lögmætt flug að forréttindum stóru rekstraraðilanna“ Nafn mannsins sem lést í Garðabæ Sjá meira
„Sorglegt og alvarlegt“ hvernig málum er komið í grunnskólum Björn Bjarnason segir óvissu ríkja í málaflokki grunnskólanna undir stjórn Ásmundar Einars Daðasonar. Á einföldu máli megi segja að hann sé að „redda grunnskólastarfi fyrir horn.“ Það sé sorglegt og alvarlegt að málum sé þannig komið í málaflokknum. 8. ágúst 2024 11:35
Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Upp er sprottin athyglisverð ritdeila milli þeirra Ragnars Þórs Péturssonar kennara og Pawels Bartoszek, stærðfræðings og varaborgarfulltrúa um námsárangur og námsmat. 26. júlí 2024 10:51
Segir aðkomu Kennarasambandsins ekkert nema eðlilega Viðskiptaráð Íslands kennir stefnumótun Kennarasambandsins um neyðarástand í íslensku grunnskólakerfi, og vill fá samræmd próf aftur inn í skólana. Stjórnarmaður í sambandinu gefur lítið fyrir slíka gagnrýni. 20. júlí 2024 19:51