Peningaþvætti Danske Bank til saksóknara

Sérstakur saksóknari efnahagsbrota í Danmörku hefur hafið rannsókn á því hvort eistneskt útibú stærsta banka landsins, Danske Bank, hafi verið notað til að þvætta illa fengið fé. Talið er að um 53 milljarðar danskra króna, andvirði ríflega 880 milljarða íslenskra króna, hafi verið þvættaðir í bankanum.

„Ég get staðfest að við, í deild efnahagsbrota, höfum opnað rannsókn sem miðar að því að höfðað verði sakamál gegn Danske Bank vegna brota á lögum um peningaþvætti,“ segir í yfirlýsingu frá Morten Niels Jakobsen saksóknara efnahagsbrota. „Við munum velta við hverjum steini við rannsókn málsins.“

Sakamálarannsókn hófst í Eistlandi í síðustu viku og þá hefur eistneska þingið skipað sérstaka rannsóknarnefnd til að kafa ofan í málið.

Upphaf málsins má rekja til rússneska lögmannsins Sergei Magnitsky en um miðjan síðasta áratug sýndi hann fram á það að rússneskir embættis- og glæpamenn stunduðu það að stela skattfé og koma því undan með því að brúka evrópska banka. Magn­itsky var síðar handtekinn og lést hann árið 2009 í rússnesku fangelsi.

Bill Bowder, eigandi fjárfestingasjóðsins Hermitage Capital Fund, sem Magnitsky starfaði fyrir, lagði formlega kæru fram í Danmörku í síðasta mánuði vegna málsins og er rannsóknin komin til vegna hennar. Málið hefur nú þegar verið skoðað af danska fjármálaeftirlitinu. Niðurstaða þeirrar athugunar var sú að víða hefði pottur verið brotinn en ekki væri ástæða til að höfða mál gegn bankanum. Nýjar upplýsingar sem birtust í upphafi síðasta mánaðar breyttu þeirri afstöðu.

Talið er að brotin hafi staðið yfir frá 2007 til 2015 og að fé frá löndum á borð við Rússland, Moldóvu og Aserbaídsjan hafi farið skítugt inn í eistneska dótturfélagið en komið þaðan hreint út. Fjármunirnir enduðu að stærstum hluta á reikningum aflandsfélaga í eigu hátt settra embættismanna.

Verð á hlutum í Danske Bank hefur hríðlækkað frá því að málið komst í hámæli enda viðbúið að bankinn þurfi að sæta upptöku á himinháum fjárhæðum verði hann fundinn sekur. Dómsmálaráðherra Danmerkur, Sören Pape Poulsen, hefur sagt að það komi til greina að gera hagnaðinn af hinni ólögmætu starfsemi upptækan.

Thomas Borgen, bankastjóri Danske Bank, hefur beðist opinberlega afsökunar á því að bankinn hafi ekki komið í veg fyrir þvættið. Þá sagði hann að í júní hefði hann rætt við stjórn bankans um það að stíga til hliðar sem bankastjóri en það hafi verið mat stjórnarinnar að reynslu hans væri þörf við að stýra bankanum í gegnum þennan ólgusjó.