Sjálfbærniskýrslan 2023: Verðlaunin staðfesta hvað Marel er að gera í sjálfbærnimálum

„Marel hefur vaxið mikið á síðustu árum. Vert er að minnast á að virði Marel, án tillits til arðgreiðslna, hefur aukist um 15% að meðaltali á ári síðustu 10 árum. Við stefnum ótrauð á áframhaldandi vöxt á komandi árum og sjálfbærni mun, eftir sem áður, gegna lykilhlutverki í öllu sem við gerum og hvernig við hugsum hlutina til lengri tíma.“

Í gær og í dag fjallar Atvinnulífið um sjálfbærniskýrslur og tilgang þeirra.

Sjálfbærni og framtíðarsýnin

Það eru Festa, Stjórnvísi og Viðskiptaráð Íslands sem standa að verðlaununum Sjálfbærniskýrsla ársins. Verðlaunin hafa verið veitt frá árinu 2018 en Marel hefur þó gefið út skýrslur frá árinu 2016.

Árni Oddur segir sjálfbærni þó hafa skipt Marel miklu máli mun lengur

„Sjálfbærni hefur verið hluti af framtíðarsýn Marel í áratugi og í þessum efnum tók ég við góðu kefli. Enda umbreytti Marel matvælamarkaðinum með hagkvæmri og sjálfbærri matvælavinnslu.“

Í dómnefnd fyrir Sjálfbærniskýrslu ársins 2023 sátu Reynir Smári Atlason hjá Creditinfo sem er formaður, Stefán Kári Sveinbjörnsson hjá Isavia og Jóhanna Hlín Auðunsdóttir hjá Landsvirkjun.

Valið á skýrslu ársins fer þannig fram að fyrst eru tilnefndar skýrslur metnar af fagráði, en það skipa þrír nemendur í Háskóla Reykjavíkur sem lokið hafa námskeiði þar sem áherslan er lögð á sjálfbæran rekstur og upplýsingamiðlun.

Sjálfur segist Árni Oddur ánægður með margt sem hann telur hafa breyst til batnaðar í íslensku atvinnulífi síðustu áratugi. Í rekstri sé Marel til dæmis að sjá nýtingarhlutfall verða 100% og almennt séu fyrirtæki að huga allt öðruvísi en áður að útblæstri, hugsa betur um náttúruna, gera betur í jafnréttismálum og fleira. Umbreytingar hafi því verið stórkostlegar á mörgum sviðum.

Þó þurfi að spýta í lófana til að hraða árangri í sjálfbærnimálum. Þar þurfi forstjóri og stjórn að átta sig á sinni ábyrgð og leiða verkefnið.

Í Marel horfum við á markmið um sjálfbærni á sama hátt og við horfum á fjárhagsleg markmið rekstursins. 

Vissulega eru þessi markmið ákveðið maraþon. Ég nefni sem dæmi að ætlun Marel er að ná net-zero kolefnishlutleysi árið 2040. 

Í stað þess að horfa svo langt til framtíðar, brjótum við niður markmiðin í þriggja til fimm ára plön, vinnum eftir þeim og sjáum þá stöðugt hvaða árangri við erum að ná og hvar við erum stödd í vegferðinni.“

Í sjálfbærniskýrslu Marel árið 2023 má einmitt sjá framfarirnar sem Marel hefur náð í sjálfbærnimarkmiðum síðustu árin og hvaða væntingar félagið hefur til framtíðar. Þannig segir Árni Oddur skýrslurnar mikilvægan lið í upplýsingagjöf til hluthafa og annarra hagaðila.

Þá eru sjálfbærnimarkmið félagsins sem slík hönnuð til að stækka og þróast samhliða þróun fyrirtækisins og sjálfbærniskýrslan góð leið til að sýna í hvaða sókn fyrirtækið er til stöðugra umbóta.

Hreyfiafl sem hefur áhrif

Í Nordic CEOs for a Sustainable Future sitja fulltrúar stærstu fyrirtækja Norðurlandanna. Fulltrúar Íslands eru annars vegar Árni Oddur sem er formaður félagsins og Birna Einarsdóttir frá Íslandsbanka.

Markmið Nordic CEOs for a Sustainable Future er að stuðla að því að fyrirtæki á Norðurlöndunum nái forystu í sjálfbærum rekstri, þar sem heimsmarkmið Sameinuðu Þjóðanna eru til hliðsjónar um það hvert skal stefna.

Við erum hreyfiafl þegar kemur að markmiðum um sjálfbæran rekstur og samfélag þjóða. Að ná árangri snýst því ekki aðeins um okkar eigin rekstur, heldur hvernig við getum verið afl sem virkjar fleiri til að ná árangri í sjálfbærum rekstri. 

Við lítum til að mynda á það sem viðskiptatækifæri að viðskiptavinir okkar eru margir hverjir farnir að vinna markvisst að því að minnka kolefnisfótspor sitt . 

Þannig er starfsemi Marel og okkar lausnir mikilvægur hlekkur í heildarmyndinni.“

Í þessu samhengi nefnir Árni Oddur hvernig Marel stýrir sínum fjárfestingum og rekstri með grænum lánum og skuldbindingum, en gerir um leið kröfur til tengdra aðila um að gera slíkt hið sama.

„Annað dæmi er að við erum sjálf með háleit markmið um kolefnishlutleysi og gerum samhliða því kröfu um að okkar hagaðilar minnki sitt kolefnisspor verulega fyrir árið 2030.“

Árni Oddur segir Norðurlandaþjóðirnar í fararbroddi hvað þessi mál varða, þar á meðal Ísland.

„Við þurfum samt alltaf að hafa það hugfast hversu mikilvægt það er að vera alltaf að halda áfram að læra, gera betur eða taka okkur á.“

Í alþjóðlegu umhverfi sé einnig einkennandi hversu mikilvæg sjálfbærnimál eru orðin.

„Á næstu þremur til fimm árum verður einfaldlega gerð ströng lagaleg krafa á flest fyrirtæki um sjálfbærnimarkmið og skýrslugerð því til staðfestingar á öllum stærstu mörkuðunum í kringum okkur.“

Árni Oddur nefnir að innan Marel sé mikil ástríða meðal starfsfólks er kemur að sjálfbærnimálum. Fólk komi meðal annars þess vegna til starfa hjá félaginu, það heillist af sýninni um sjálfbæra matvælavinnslu. Marel er stöndugt hátæknifélag sem hefur vaxið mikið og skilar hagnaði ár frá ári. Félagið vex með viðskiptavinum og gefur starfsfólki færi á að vaxa og dafna í starfi.

Þegar allt kemur til alls er þetta samt svo sem ekkert flóknara en það sem bændur hafa vitað í gegnum aldirnar: 

Með því að nota minna hráefni til að búa til vöruna, næst meiri hagnaður.“