Falskir afslættir og þrýstingur við sölu á Temu Bjarki Sigurðsson skrifar 13. nóvember 2024 12:18 Á þessu skjáskoti má sjá nokkur dæmi um viðskiptahætti sem neytendayfirvöld í Evrópu telja slæma séu þeir ekki sannir. Yfirvöld neytendamála hafa ávítt kínverska verslunarrisann Temu fyrir slæma viðskiptahætti. Yfirlögfræðingur Neytendastofu segir Temu gera margt til þess að gabba neytendur til að kaupa vörur. Í kjölfar samræmdrar rannsóknar neytendayfirvalda í Evrópu og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins á Temu var fyrirtækinu tilkynnt að viðskiptahættir þess brjóti í bága við löggjöf sambandsins. Neytendastofa birti niðurstöður rannsóknarinnar og segir Matthildur Sveinsdóttir, yfirlögfræðingur stofnunarinnar, ýmislegt við Temu vera grunsamlegt. „Stofnanir innan Evrópu hafa verið að fá mjög margar ábendingar og kvartanir frá neytendum vegna Temu. Bæði vegna afsláttar sem virðast ekki alltaf vera raunverulegur, en líka vegna aðgerða sem eru villandi og eiga að leiða til þess að fólk taki kaupákvörðun sem það hefði mögulega annars ekki tekið,“ segir Matthildur. Hér fyrir neðan má lesa dæmi um viðskiptahætti Temu sem gætu verið ólöglegir. • Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir. Þar sem Temu hefur ekki staðfestu í Evrópu er erfitt fyrir yfirvöld að bregðast við. Þó er verið að reyna að knýja fram breytingar þannig að Temu fylgi neytendaverndarlöggjöf ESB. „Þá er í rauninni reynt að leysa frekar úr þessu með samskiptum og sáttamiðlunum, en ef það gengur ekki þá getur framkvæmdastjórnin gripið til þvingunarúrræða,“ segir Matthildur. Neytendastofu hefur ekki borist margar kvartanir vegna Temu. Matthildur telur neytendur á Íslandi séu almennt meðvitaðir um rétt sinn. Þegar verslað er á Temu þarf þó að vera meðvitaður um þeirra viðskiptahætti. „Stærstu atriðin sem eru til skoðanir, það eru að verðlækkanir og tilboð séu ekki raunveruleg. Það er verið að kynna afslátt á vörunni en varan var aldrei seld á fyrra verðinu sem tilgreint er,“ segir Matthildur. „Síðan er erfitt að nálgast upplýsingar um seljandann á þessari síðu. Það er eitt af grundvallaratriðunum sem Neytendastofa hefur verið að benda á varðandi örugg viðskipti. Að neytendur viti við hverja þeir eru að eiga viðskipti við. Að þú getir nálgast upplýsingar um fyrirtækið á síðunni.“ Uppfært 13. nóv kl 15:02. Í kjölfar birtingu fréttarinnar sendi sænska samskiptastofan Agera PR fréttastofu skeyti en stofan sér um samskipti fyrir Temu á Norðurlöndunum. Þar segir að Temu geri sér grein fyrir áhyggjum evrópskra neytendayfirvalda og að fyrirtækið sé að vinna í því að aðlaga reksturinn að reglum sem gilda í EES. Neytendur Kína Evrópusambandið Mest lesið Þurfa að taka koffíndrykk á reynslu Viðskipti innlent Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Viðskipti innlent Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Viðskipti innlent Gervigreindin: Píparinn öruggur en læknirinn ekki? Atvinnulíf Stjórnir Samkaupa og Heimkaupa undirrita samrunasamning Viðskipti innlent Vetrarferð á verðlaunuðum rafbíl Samstarf Landsvirkjun greitt út níutíu milljarða á fjórum árum Viðskipti innlent Halda á miðin þrátt fyrir kvóta „upp í nös á ketti“ Viðskipti innlent Afkoma ársins undir væntingum Viðskipti innlent Landsbankinn fór fýluferð í Landsrétt vegna Borgunar Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Óumflýjanlegt“ kílómetragjald kynnt í vikunni Loforð um milljarða í vasa neytenda „fuglar í skógi“ Sendi kærustuna með fiðluna svo hann kæmist í flugið Tappareglurnar innsiglaðar með lögum Greiði milljarða í arð í stað þess að lækka vexti til almennings Vonbrigði í málum neytenda en ástæða til bjartsýni Bankarnir lögðu neytendur í Vaxtamálinu „Þjóðarsport“ að hækka vöruverð í janúar Matvöruverð tekur stökk upp á við Nammið rýkur áfram upp í verði Í samkeppni við Noona með Sinna Verð í Bónus hækkað meira en í Krónunni Indó ríður á vaðið Neytendastofa hjólar í hlaupara Um fimmtíu verið sektuð fyrir að greiða ekki rétt fargjald Fólk muni eiga meira eftir í buddunni um mánaðamótin Fékk milljón til baka vegna bílaleigubíls sem varð fyrir eldingu Þróaði app til að hjálpa fólki í meðferð þegar kerfið brást Fólk eigi ekki að greiða fyrir að nota peninginn sinn Segja verðið betra en í Krónunni, Bónus og Costco Innkalla brauð vegna brots úr peru Bónus ódýrari en Prís í fjögur skipti af fimm hundruð Íslandsbanki og VÍS skrifa undir samstarfssamning Enn bólar ekkert á skiptastjóra fyrir Novis Innlend greiðslumiðlun nauðsynleg til að tryggja þjóðaröryggi Sorpa endurskoðar verðskrá vegna losunar hrossataðs Mælir ekki með „TikTok-sparnaðarleiðunum“ Olíufélögin hafi hætt við að elta Costco Strætómiðinn dýrari Sorpa undirbýr sig fyrir þjónustufall Sjá meira
Í kjölfar samræmdrar rannsóknar neytendayfirvalda í Evrópu og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins á Temu var fyrirtækinu tilkynnt að viðskiptahættir þess brjóti í bága við löggjöf sambandsins. Neytendastofa birti niðurstöður rannsóknarinnar og segir Matthildur Sveinsdóttir, yfirlögfræðingur stofnunarinnar, ýmislegt við Temu vera grunsamlegt. „Stofnanir innan Evrópu hafa verið að fá mjög margar ábendingar og kvartanir frá neytendum vegna Temu. Bæði vegna afsláttar sem virðast ekki alltaf vera raunverulegur, en líka vegna aðgerða sem eru villandi og eiga að leiða til þess að fólk taki kaupákvörðun sem það hefði mögulega annars ekki tekið,“ segir Matthildur. Hér fyrir neðan má lesa dæmi um viðskiptahætti Temu sem gætu verið ólöglegir. • Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir. Þar sem Temu hefur ekki staðfestu í Evrópu er erfitt fyrir yfirvöld að bregðast við. Þó er verið að reyna að knýja fram breytingar þannig að Temu fylgi neytendaverndarlöggjöf ESB. „Þá er í rauninni reynt að leysa frekar úr þessu með samskiptum og sáttamiðlunum, en ef það gengur ekki þá getur framkvæmdastjórnin gripið til þvingunarúrræða,“ segir Matthildur. Neytendastofu hefur ekki borist margar kvartanir vegna Temu. Matthildur telur neytendur á Íslandi séu almennt meðvitaðir um rétt sinn. Þegar verslað er á Temu þarf þó að vera meðvitaður um þeirra viðskiptahætti. „Stærstu atriðin sem eru til skoðanir, það eru að verðlækkanir og tilboð séu ekki raunveruleg. Það er verið að kynna afslátt á vörunni en varan var aldrei seld á fyrra verðinu sem tilgreint er,“ segir Matthildur. „Síðan er erfitt að nálgast upplýsingar um seljandann á þessari síðu. Það er eitt af grundvallaratriðunum sem Neytendastofa hefur verið að benda á varðandi örugg viðskipti. Að neytendur viti við hverja þeir eru að eiga viðskipti við. Að þú getir nálgast upplýsingar um fyrirtækið á síðunni.“ Uppfært 13. nóv kl 15:02. Í kjölfar birtingu fréttarinnar sendi sænska samskiptastofan Agera PR fréttastofu skeyti en stofan sér um samskipti fyrir Temu á Norðurlöndunum. Þar segir að Temu geri sér grein fyrir áhyggjum evrópskra neytendayfirvalda og að fyrirtækið sé að vinna í því að aðlaga reksturinn að reglum sem gilda í EES.
• Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir.
Neytendur Kína Evrópusambandið Mest lesið Þurfa að taka koffíndrykk á reynslu Viðskipti innlent Tryggja sér lóðir fyrir höfuðstöðvar á rúman milljarð Viðskipti innlent Samkeppniseftirlitið segir samrunann auka samkeppni Viðskipti innlent Gervigreindin: Píparinn öruggur en læknirinn ekki? Atvinnulíf Stjórnir Samkaupa og Heimkaupa undirrita samrunasamning Viðskipti innlent Vetrarferð á verðlaunuðum rafbíl Samstarf Landsvirkjun greitt út níutíu milljarða á fjórum árum Viðskipti innlent Halda á miðin þrátt fyrir kvóta „upp í nös á ketti“ Viðskipti innlent Afkoma ársins undir væntingum Viðskipti innlent Landsbankinn fór fýluferð í Landsrétt vegna Borgunar Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Óumflýjanlegt“ kílómetragjald kynnt í vikunni Loforð um milljarða í vasa neytenda „fuglar í skógi“ Sendi kærustuna með fiðluna svo hann kæmist í flugið Tappareglurnar innsiglaðar með lögum Greiði milljarða í arð í stað þess að lækka vexti til almennings Vonbrigði í málum neytenda en ástæða til bjartsýni Bankarnir lögðu neytendur í Vaxtamálinu „Þjóðarsport“ að hækka vöruverð í janúar Matvöruverð tekur stökk upp á við Nammið rýkur áfram upp í verði Í samkeppni við Noona með Sinna Verð í Bónus hækkað meira en í Krónunni Indó ríður á vaðið Neytendastofa hjólar í hlaupara Um fimmtíu verið sektuð fyrir að greiða ekki rétt fargjald Fólk muni eiga meira eftir í buddunni um mánaðamótin Fékk milljón til baka vegna bílaleigubíls sem varð fyrir eldingu Þróaði app til að hjálpa fólki í meðferð þegar kerfið brást Fólk eigi ekki að greiða fyrir að nota peninginn sinn Segja verðið betra en í Krónunni, Bónus og Costco Innkalla brauð vegna brots úr peru Bónus ódýrari en Prís í fjögur skipti af fimm hundruð Íslandsbanki og VÍS skrifa undir samstarfssamning Enn bólar ekkert á skiptastjóra fyrir Novis Innlend greiðslumiðlun nauðsynleg til að tryggja þjóðaröryggi Sorpa endurskoðar verðskrá vegna losunar hrossataðs Mælir ekki með „TikTok-sparnaðarleiðunum“ Olíufélögin hafi hætt við að elta Costco Strætómiðinn dýrari Sorpa undirbýr sig fyrir þjónustufall Sjá meira