Áskorun til ríkisstjórnarinnar og sveitarfélaga: Tími til að fjárfesta í framtíð barna okkar Kristján Gísli Stefánsson skrifar 24. janúar 2025 11:30 Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Harka af sér og halda áfram Hulda Jónsdóttir Tölgyes Skoðun Allskonar núansar Lilja Kristín Jónsdóttir Skoðun Hæstaréttardómari kallar Gróu á Leiti til vitnis Heimir Már Pétursson Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun Samúð Jón Steinar Gunnlaugsson Skoðun Úr hörðustu átt Rósa Guðbjartsdóttir!!! Alma Björk Ástþórsdóttir Skoðun Dómskerfið reynir að þegja alla gagnrýni á sig í hel Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Frelsið er yndislegt þegar það hentar Jens Garðar Helgason Skoðun Íslensk framleiðsla á undanhaldi - hver græðir? Guðmundur Þórir Sigurðsson Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Töfrakista tækifæranna Hrefna Óskarsdóttir skrifar Skoðun Dómskerfið reynir að þegja alla gagnrýni á sig í hel Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Frelsið er yndislegt þegar það hentar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Borgaralegt og hernaðarlegt Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Áskorun til Reykjavíkurborgar um matvæli í leik- og grunnskólum Anna Laufey Stefánsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind er síðasta von íslensks heilbrigðiskerfis – munum við grípa tækifærið? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við erum ennþá hvalveiðiþjóð, hvenær ætlar ríkisstjórnin að grípa í taumana? Micah Garen skrifar Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunngildum Sólveig Anna Jónsdóttir skrifar Skoðun Samúð Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Allskonar núansar Lilja Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Íslensk framleiðsla á undanhaldi - hver græðir? Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson skrifar Skoðun Tungumálakort – leitin að tungumálaforðanum 2025 Renata Emilsson Peskova,Þorbjörg Halldórsdóttir,Kristín R. Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Byggjum meira á Kjalarnesi Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Hæstaréttardómari kallar Gróu á Leiti til vitnis Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Álitsgerð um hvalveiðar, sögu og stöðu þeirra, misferli, lögbrot og veiðileyfi, sem ekki stenzt Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hugleiðingar um listamannalaun V Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Úr hörðustu átt Rósa Guðbjartsdóttir!!! Alma Björk Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Olíunotkun er þjóðaröryggismál Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Mokum ofan í skotgrafirnar Teitur Atlason skrifar Skoðun Kennarastarfið óheillandi... því miður Guðrún Kjartansdóttir skrifar Skoðun Jafnrétti sem leiðarljós í starfi Háskóla Íslands Silja Bára R. Ómarsdóttir skrifar Skoðun Skattspor ferðaþjónustunnar 184 milljarðar árið 2023 Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Kynskiptur vinnumarkaður Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Við kjósum Magnús Karl Lotta María Ellingsen,Jón Ólafsson skrifar Skoðun Harka af sér og halda áfram Hulda Jónsdóttir Tölgyes skrifar Skoðun Mjólkursamsalan færir hundruð milljóna til erlendra bænda Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Gulur, rauður, blár og B+ Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar Sjá meira
Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg
Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun
Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun
Skoðun Áskorun til Reykjavíkurborgar um matvæli í leik- og grunnskólum Anna Laufey Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind er síðasta von íslensks heilbrigðiskerfis – munum við grípa tækifærið? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Við erum ennþá hvalveiðiþjóð, hvenær ætlar ríkisstjórnin að grípa í taumana? Micah Garen skrifar
Skoðun Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson skrifar
Skoðun Tungumálakort – leitin að tungumálaforðanum 2025 Renata Emilsson Peskova,Þorbjörg Halldórsdóttir,Kristín R. Vilhjálmsdóttir skrifar
Skoðun Álitsgerð um hvalveiðar, sögu og stöðu þeirra, misferli, lögbrot og veiðileyfi, sem ekki stenzt Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Í hverjum bekk býr rithöfundur – Ísland, land lifandi ævintýra Einar Mikael Sverrisson skrifar
Vegna umfjöllunar Kveiks um kynferðislega áreitni á vinnustöðum Andri Valur Ívarsson,Anna Rós Sigmundsdóttir,Dagný Aradóttir Pind,Hrannar Már Gunnarsson,Jenný Þórunn Stefánsdóttir Skoðun
Magnús Karl Magnússon – öflugur málsvari Háskóla Íslands Arna Hauksdóttir,Þórarinn Guðjónsson Skoðun